Mijn vroege jeugdjaren met Eric de Noorman
In mijn jeugdjaren (jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw) was mijn favoriete strip Eric de Noorman, met als goede volgers Kick Wilstra, Kapitein Rob, Dick Bos en Akim. Eric de Noorman is een Nederlandse tekststripreeks over de avonturen rond Eric, koning der Noormannen (en zoon van koning Wogram), zijn vrouw Winonah die hij in het legendarische Atlantis ontmoet, hun zoon Erwin, de trouwe wolfshond Wolf en de zwarte hengst Raven. Erwin raakt innig bevriend met boogschutter Axe, maar in de liefde worden het concurrenten. Axe trouwt later met Aranrod, koningin van Harragh. Erwin wordt verliefd op Ingrid, de dochter van de Berenjager. Erics grote vriend en liefhebber van een flink potje knokken is Svein Langtand, een voormalige Saksische piraat. In tijden van nood kan hij altijd een beroep doen op zijn grote vriend Allan, de heer der Heruli. Met de onbetrouwbare piratenaanvoerder Ragnar de Rode gaat Eric letterlijk en figuurlijk ook wel eens in zee, maar hij is en blijf een piraat, dus onbetrouwbaar. Zijn vaste stuurman op de uiterst wendbare Drak(k)ar boten is de morsige Orm.
De tekst en tekeningen van deze strip zijn van Hans G. (George) Kresse, geboren op 3 december 1921 te Amsterdam, en op zeven-tigjarige leeftijd overleden in Doorwerth. Aanvankelijk noemt Kresse zijn held Leif, maar dat verandert al snel in Eric. Vanaf 1948 wordt de strip in grote aantallen verspreid in het zogenoemde Oblong formaat en dat heeft bijgedragen aan de grote populariteit en verkoopsucces. Eric de Noorman verschijnt in diverse Nederlandse kranten, onder meer in de Haagse krant Het Vaderland, destijds gevestigd in de Parkstraat. Mijn ouders hadden een abonnement op Het Vaderland, wat onder het avondeten veelal tot pittige discussies leidde tussen mijn vader en mij. Mijn vader vond Eric maar een kwal en was altijd op de hand van Erics vijanden. Een groot voordeel was dat wanneer je elke avond de strip uitknipte en het betreffende avontuur in z’n geheel naar de redactie van Het Vaderland bracht, je het na een paar dagen gratis terugkreeg in Oblong formaat, voorzien van een mooi omslag, de naam van het avontuur en een prachtige tekening. Op de achterkant stonden de avonturen die al hadden plaatsgevonden.
Hans G. Kresse was een geweldig tekenaar, die behalve Eric nog meer strips heeft gemaakt. Zijn verhalen en technische tekenkwaliteiten worden in stripkringen nog steeds geroemd. Ook in het buitenland was de strip enorm populair; in Vlaanderen stond hij in Het Laatste Nieuws en De Nieuwe Gazet. In Het Laatste Nieuws verscheen de allereerste aflevering van Eric op 5 juli 1946. In Franstalig België stond hij in Le Soir en de strip is vertaald in het Duits, Engels, Fins, Portugees, Spaans, Zweeds en Fries. Gek genoeg niet in het Noors! De allerlaatste aflevering (nummer 67) kwam uit op 24 januari 1964.
Een geweldig gegeven is dat je de koning der Noormannen en de andere helden gaandeweg in de verhaallijn ouder ziet worden. De eerste verhalen zijn historisch bijna niet te plaatsen en beginnen in het legendarische Atlantis. Verder is Eric onder andere in het Romeinse Rijk bij koning Commodus en veldheer Aetius, in het Verre Oosten bij Atilla de Hun, in Brittannië bij koning Arthur, op de Russische steppen bij vorst Bor Khan, het huidige Groenland en Amerika. Maar hij keert altijd weer terug naar Noorwegen, waar veel trouwe leenheren en -vrouwen, zoals de trouwe, wat verwaande Halfra, de strijdlustige Yark de Stijfhoofdige, en de mooie vrouwe Astara, een goed leven leiden in monumentale burchten. Halfra en Astara worden later verliefd. Maar er zijn ook veel ontrouwe edellieden. Bij lange afwezigheid van Eric is er wel eens één die zichzelf uitroept tot koning der Noren. Als Eric dan weer terugkomt in Noorwegen, moet hij eerst orde op zaken stellen. Maar door omstandigheden gedwongen trekt hij er steeds weer op uit naar andere verre oorden. Zijn legeraanvoerder is de onverschrokken Svitjold, die zich in het verhaal Svitjold’s Offer opoffert voor zijn koning.
Halverwege de serie (ongeveer vanaf De Witte Raaf) raakt Kresse beter gedocumenteerd en worden de tekeningen historisch betrouwbaarder. Vanaf nu spelen de meeste avonturen zich af rond de vijfde eeuw in het Noord-Atlantisch gebied en rond de Britse Eilanden, zoals bij De Muur van Hadrianus en de grafheuvel New Grange in Ierland, die in het verhaal Tuam Mor de holle grafheuvel is. De brochs (burchten) van Picten op de Shetland Eilanden (bjjv. Jartshof) zijn naar realiteit getekend. De Noren zijn erg bijgelovig en mythologische figuren als profeteres De Vala, de Dvergars (dwergen uit Scan), oorlogsgod Tyr, oppergod Odin en Ran, godin van de zee, komen regelmatig voor.
De strip heeft in vele bladen gestaan en is ook vele keren heruitgebracht, waarvan de herdruk van uitgeverij Panda (1998-2011) uit Den Haag veruit als mooiste mag worden beschouwd. Zelf heb ik de hele Oblong-serie compleet gehad, maar zoals dat gaat: je wordt wat ouder, de Haagse Wildhoef Kikkers trekken de aandacht, de Puch, Beatles en meisjes doen hun intrede, je moet in militaire dienst, en je besluit om de gehele serie aan een jongere neef te geven. Toen de nostalgie de kop opstak vroeg ik de serie terug, maar wat bleek? De desbetreffende neef had deze jaren geleden in de vuilnisbak gegooid, omdat hij er niet veel aan vond… Ik ben weer opnieuw aan het verzamelen geslagen. Ik heb zo’n 90% van de Oblong-serie in bezit, maar er ontbreekt nog een aantal uitgaven. Heeft u ze nog ergens op zolder liggen en u doet er niets mee? Mij maakt u er blij mee!
Details
-
Schrijver
Robert Mindé -
E-mail
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. -
Fotobijschrift
Stichting Kresse Strips Arnhem brengt in 2006 op 17 gevels in Arnhem een huizenhoge hommage aan Hans G. Kresse (1921-1992), de geestelijk vader van Eric de Noorman. Foto: Wikimedia Commons -
Editie
18-2022