Den Haag als proeftuin

Al op de lagere school leerden we dat bijvoorbeeld winkels en ook verenigingen hun namen verkort op gevels en toegangspoorten hebben staan. Zo ook Albert Heijn, die in de volksmond tot op de dag van vandaag, zoals voor iedereen bekend, als AH voortleeft. Ik weet niet of deze grootgrutter ermee heeft gezeten.

Ook sportverenigingen helpen het volk in deze een handje. ADO laat zijn supporters geloven dat op het grasgroene voetbalveld in Den Haag, Alles Door Oefening, wordt bereikt. Dick Advocaat, oud-bespeler van het Zuiderpark, zal het bij elke training zijn spelersgroep hebben voorgehouden. Scheveningen Holland Sport (SHS), spelend op ‘Houtrust’ in de schaduw van de duinen verkleinde haar naam: met Holland Sport moesten de supporters zich tevredenstellen.

Verwarrend was het voor mij als junior dat V.V.P. zowel een zondagse naam, als een scheldnaam droeg.

Als katholiek joch zonden mijn ouders mij het Zuiderpark in, naar de ‘zwart-roden’, de overburen van ADO. Voetbal Vereniging Pancratius; uitgescholden door onder meer ontevreden supporters van de tegenpartij: Vulles Van Pastoor. Misschien dat Van Dale ‘vulles’ omschrijft als: vuilnis. Of er ‘onsportief’ (m.a.w. vuil), door ons werd gespeeld…? Ik vraag het mij af. Drie turven hoog en dan niet sportief spelen? We waren al blij met een doelpunt, als we met een kluitje het verkleinde doel van de tegenpartij bereikten. We hadden geen flauwe notie van slidings en swallows. 

De sportvelden deelden wij met de voetbalvereniging RAVA. Zij waren in oranje-zwarte outfits gehuld die flets waren geworden door de wekelijkse wasbeurt door een moeder die voor iedere toerbeurt werd aangewezen. Die afkorting bleek overigens te staan voor Rafael Afdeling Voetbal en Atletiek. Hun naam verhulde (St.) Rafael, de aartsengel, oftewel katholiek voetballen, wat toentertijd bestond. U mag me geloven.

Een van mijn schoolschriften vulde zich bijna als vanzelf met handtekeningen van bekende voetballers, allereerst van de Haagse ‘internationals’, want zowel ADO als SHS leverden aan het Nederlands elftal. Hup Holland Hup, laat de Leeuw niet in z’n hempie staan was een hit, bij iedere interland, op ieders lippen. Ene Jan de Cler was de creatieve vader van dit lied, dat tijdens de interland qua tekst vaak moest worden bijgesteld, afhankelijk van de resultaten van de Oranje-voetballers.

Theo Timmermans, Mick Clavan van ADO en Bertus de Harder van SHS werden trots in het Oranje gehesen. Semiprof was hun status. Ze verdienden meer, maar kregen minder zodat ze vaak neveninkomsten genereer-den met een tabakszaak, textiel-zaak of bij Timmermans, een schildersbedrijf.

Timmermans’ adres hadden we snel gevonden. Hij stond, in zijn schilder overal, voor zijn flat: de nieuwbouw aan de Harmelenstraat tegenover onder andere de houten noodlokalen van de Fatimaschool. Met enige flair zette hij zijn handtekening in mijn schoolschrift. Ik was een ijverig autogrammenjager, maar een matige linkervleugelspeler. Ik was dan wel linksbenig, kon snel lopen, maar scoren, nee…

Ik keek eerder naar een wedstrijd van de zogeheten neoprofs dan dat ik te vinden was aan de overkant, bij de sportieve verrichtingen van ‘mijn VVP’ op de zaterdagmiddagen. Zaterdagvoetbal was een begrip.

Toen ik zeventien of achttien was heb ik de familie Bouman geholpen, in hun groen gesausde paviljoen, bij een van de ingangen van het ADO-terrein met de verkoop van friet, frikandellen en ijs; ze kwamen handen tekort bij de thuiswedstrijden van ADO. Ik kwam zakgeld tekort en na een langdurige vrijage als ‘zaterdagbezorger’ bij banketbakkerij Groenendijk aan het Soestdijkseplein, was deze job passender en de opbrengst fortuinlijker. De banketbakker de heer Fremdt was mijns inziens zuiniger op zijn gebak dan op zijn parttime personeel.

Als ik nu als automobilist of buspassagier het Zuiderpark passeer, denk ik terug aan de levensperiode die men toentertijd duidde als adolescentie. Van veel bedrijven, heb ik kunnen ‘proeven’; het werd me gegund. Den Haag, als proeftuin.