Terug naar oma Zwart, via het Hobbemaplein

De hoogoplopende discussie over een andere  inrichting van het Hobbemaplein bracht me terug naar de tijd dat ik op de lagere school zat, jaren zestig. Dat komt zo. Mijn oma, oma Zwart zoals we haar noemden, woonde aan de Marktweg. En het was vaste prik om van daaruit de Haagse Markt op te gaan.

Vanuit mijn oma’s perspectief begon de Haagse Markt bij het Hoflandplein en eindigde hij bij het Hobbemaplein. Vanuit mijn perspectief, in het hier en nu, is het precies andersom. Dus als ik naar mijn oma’s huis fiets, kan ik eerst even poolshoogte nemen op het plein dat de
meningen zo scherp verdeelt.

Het Hobbemaplein is in ieder geval vrij onoverzichtelijk. Ik zet mijn fiets dus maar even op slot voor de wijkbibliotheek om het eens rustig te bekijken. De Heemstraat doorsnijdt het Hobbemaplein. Rechts daarvan is een groen half maantje met zeven iepen en het standbeeld van Mahatma Gandhi. Links
krioelt verkeer: tram, bus, auto’s, fietsers, voetgangers.

Zessprong

Alleen al het openbaar vervoer en het autoverkeer kunnen elkaar hier op 51 manieren kruisen, lees ik in het plan voor herinrichting van het plein. Dat komt doordat het Hobbemaplein wel zes straten verbindt. Een zessprong dus. Vanaf De Heemstraat met de klok mee de Ruijsdaelstraat, de Hobbemastraat, de Van der Vennestraat, de Herman Costerstraat en de Kempstraat. Met als hotspots twee tramhaltes, een bushalte en de Haagse Markt.

De herinrichting zou dat aantal kruisingen terugbrengen tot 24. Door de situatie om te keren: niet het verkeer rondom het plein leiden, maar het plein rondom het kruispunt aanleggen. Dat mag in al zijn eenvoud een briljant plan zijn, maar het wordt hem niet. Bewoners, ondernemers, raadsleden, coalitiepartijen en de clubs die ijveren voor fietsers, gebruikers van het openbaar vervoer en Haagse bomen staan lijnrecht tegenover elkaar. Degenen die vinden dat de Schilderswijk en Transvaal onbereikbaar worden (althans met de auto) zijn ruim in de meerderheid.

Geen herkenning

Ik haal m’n fiets weer van het slot en peddel over de fietsstrook langs de tramrails en de muur die de Haagse Markt aan het oog onttrekt. Naar oma’s huis, zo’n zestig jaar terug in de tijd. Maar de benedenwoning uit de jaren dertig die ik vind, lijkt niet op die uit mijn herinnering. Ik herken niets in de straat. Oma woonde in een rustige straat, waar je lekker kon knikkeren en hinkelen. Nu blijkt die straat breder dan ik dacht en allesbehalve rustig. Links en rechts staat het vol met geparkeerde auto’s, een fenomeen dat pas vanaf de jaren zeventig ontstond. Ook zijn er hekken geplaatst voor de voordeuren van de benedenwoningen. Om zwerfvuil buiten te houden? Of indringers? En had je beide nog niet in de jaren zestig?

In gedachten maak ik me klaar voor ons tochtje naar de markt. Ongetwijfeld had ik een rok aan, want oma vond dat een broek taboe was voor een meisje, tenzij daar weer een rok overheen ging. En ik had vast een boterham met suiker gegeten, want dat was standaard-onderdeel van het ontbijt bij oma. Daar gingen we. Straat uit, Hoflandplein op, langs de Gruyter, dé grootgrutter van die tijd. Er was ook een filiaal aan het Hobbema-plein, maar zo ver kwamen we niet.

Op naar het speelgoed!

Het eerste stuk van de Haagse Markt, die toen nog niet ommuurd was en bestond uit honderden losse kramen, boeide mij niet. Mijn oma des te meer. Zij ging voor groente, fruit, kaas, kip en vis. Maar als die boodschappen eenmaal gedaan waren, liepen we door naar het tweede deel. En daar vond je tussen oninteressante waar als kleding en huisraad ook snoep en speelgoed! Daar mocht ik dan wat uitzoeken, een onooglijk plastic poppetje bijvoorbeeld dat het einde van de week niet zou halen. Maar dat deerde niet. 

Anno 2025 blijk ik toch op mijn oma te lijken. Het eerste deel van de markt heeft nu veel meer aantrekkingskracht op mij dan het tweede. Gelukkig heb ik mezelf beschermd tegen impuls-aankopen door alleen mijn telefoon mee te nemen. Hoewel? Ook hier zie ik bordjes: Pinnen? Graag! Wegwezen dus. Via het onoverzichtelijke Hobbema-plein. Al zal de boel hier hoe dan ook op de schop gaan, omdat over een jaar of twee ook op lijn 6 nieuwe, bredere trams gaan rijden: dat zal nog wel even zo blijven.