Zorgen om Zorgvliet

Een van mijn vaste ommetjes in het coronatijdperk is een rondje rond park Zorgvliet. Een rondje erdoorheen kan ik niet maken, want ik heb geen jaarkaart – die is uitverkocht. En trouwens, mijn rondjes vinden meestal plaats op zondag, en sinds februari van dit jaar is het park dan gesloten voor jaarkaarthouders. 

Officieel ‘om het enorm toegenomen aantal wandelaars meer over de week te spreiden’, maar ik vermoed dat de ware reden is om het zondagse Catshuiscoronaberaad ongestoord te laten plaatsvinden.

Ik ervaar altijd rust tijdens dit groene rondje, dat door de ambassadewijk, langs het ommuurde park en naar de Scheveningse bosjes voert. Maar nu blijkt die rust bedrieglijk. Want er zijn grootste plannen in het park. Vanwege de aanstaande verbouwing van het Binnenhof – ook al zo’n operatie die zich eerst vooral op papier voltrekt, maar dan ineens toch werkelijkheid blijkt te zijn – heeft het ministerie van Algemene Zaken zijn oog laten vallen op de tuin van het Catshuis. 

Er komen daar flats van 5 hoog, waarin de 200 ambtenaren van het ministerie veilig kunnen werken. Inderdaad, veilig, want dat is eigenlijk het voornaamste argument dat wordt aangevoerd om in de tuin neer te strijken: de beveiliging van het Catshuis is al op orde, dus daar hoeven geen extra maatregelen voor genomen te worden.

Natuurlijk waren de omwonenden van het park – hoeveel zouden dat er zijn, exclusief diplomaten? – al wakker geschud. En de Vrienden van Den Haag. En nog zo wat oplettende Hagenezen. 

Bomenkap

Als ik de contemporaine geschiedenis induik, kom ik op 15 april 2021 als ‘startdatum’: het Rijksvastgoedbedrijf vraagt vergunning aan voor ‘het tijdelijk plaatsen van een kantoorgebouw met bijbehorende voorzieningen, het tijdelijk aanleggen van parkeerplaatsen, paden, terrassen, kabels en leidingen en het tijdelijk demonteren van een prieel en de toegangspoort (zijde Johan de Wittlaan) op het Catshuisterrein’. De tijdelijkheid is bepaald op 7,5 jaar, namelijk tot 1 januari 2029. Een minder tijdelijk onderdeel van de vergunningaanvraag is de kap van 6 bomen, wat op zijn vroegst op 15 juli kan, als het broedseizoen is afgelopen.

Vanaf deze vergunningaanvraag heeft het plan definitief de aandacht. Van omwonenden, die in twee online vergadering hun zegje konden doen (‘Hoe haal je het in je hoofd?’) Van de media. Van een Kamerlid en van gemeenteraadsleden, die er schriftelijke vragen over stelden. Die van de raadsleden moeten de verantwoordelijke wethouders uiterlijk 22 juni beantwoorden. Intussen ligt er hoogstwaarschijnlijk ook een stapel ‘zienswijzen’ op de vergunningaanvraag, die de wethouders moeten betrekken bij de besluitvorming. Voor het geval daar uitkomt dat de bouw kan beginnen, is de gang naar de rechter al aangekondigd.

Kniertje

Je kunt je bij al die protesten afvragen of het niet het gewone gekrakeel is dat bij élk bouwproject opsteekt. En zeker in Scheveningen, want, zoals een vriend van me die er woont pleegt te zeggen: “Als de Scheveningers het voor het zeggen hadden, leefden ze er nu nog in de tijd van Kniertje.”

En als je de teksten op de website van het Rijksvastgoedbedrijf mag geloven, is het allemaal heel mooi bedoeld. Het gebouw is ‘duurzaam en circulair’; na afloop van het tijdelijk gebruik wordt het weggehaald en kan het ergens anders gebruikt worden. Daarnaast is ‘de buitengevel gedacht in hout, zodat de uitstraling van het gebouw aansluit bij de omliggende natuur’. Een paar artist impressions ondersteunen
dit verhaal.

Daar tegenover staat de terechte vraag waarom Algemene Zaken niet kiest voor het leegstaande gebouw dat op nog geen steenworp afstand van het Catshuis ligt en waar in het recente verleden ook rijksambtenaren hebben gewerkt.

Vadertje Cats

Bij alle ophef is het goed om even stil te staan bij de ontstaansgeschiedenis van Sorghvliet. In 1643 kocht raadspensionaris en dichter Jacob Cats de boerderij en landerijen in deze duinvallei tussen Den Haag en Scheveningen. Hij maakte er een buitenplaats van, waar hij tot rust kon komen. Vadertje Cats schreef:

Toen Cats het landgoed in 1652 in gebruik nam, noemde hij het huis dan ook Sorghvliet.