Begin jaren zeventig kwamen er in Amerika verscherpte wetten op autogebied en gingen ook Cabrio’s in de ban, omdat die niet voldoende veiligheid boden aan het hoofd. Wilde je als autofabrikant toch aan de bak met een Cabrio, dan moest je daar met een veilig antwoord op komen en zo ontstonden de zogenaamde Targa-daken, waarbij je een tussenstuk uit het dak kon halen, maar dat er toch een soort rolbeugel bleef bestaan. En zo tekende Bertone als opvolger van de Fiat 850 Spider de X1/9.

Een toch wel heel bijzonder model met een aparte wigvorm, korte kont, spitse lange neus, wegklapbare koplampen, twee zitplaatsen, afneembare hardtop, opvallend vrolijke interieur- en exterieurkleuren met een zwarte sierlijst op de flanken. Heel opvallend en geweldig dat Fiat zo’n extravagant model durfde op te nemen in haar modellengamma. Het voorste gedeelte was zeer laag geprofileerd en vertoonde maximale aerodynamische eigenschappen en om de luchtweerstand tot een minimum te beperken, was het voorste vlak geheel glad gehouden. Om deze strakke lijn niet te onderbreken, waren de koplampen wegklapbaar. Onder de bumper was een groot rooster geplaatst, waaronder de spoiler was aangebracht. Met bijzondere interesse heb ik destijds bij Fiat-dealer Swart bij het aflevercentrum in de Spaarwaterstraat dit model staan bekijken. Het unieke was natuurlijk het hardtop dak dat in een handomdraai kon worden losgemaakt, afgenomen en opgeborgen kon worden in de voorste bagageruimte, waardoor er een elegante rol bar bleef staan inclusief de achterruit, dus geen windinslag van achteren. De motor, een krachtige 1300 cc met 73 pk was geplaatst vóór de achteras. Bereikbaarheid was natuurlijk wel een dingetje en het kon daardoor ook behoorlijk warm worden in de cockpit. Het interieur was ook zo lekker Italiaans wat design betrof. Mooie sportstoelen met een hoge rugleuning in een opvallend streepdessin. Het stuur was echt supermooi ontworpen. Ik heb het al eens eerder gememoreerd dat eind jaren zeventig hoekigheid in het ontwerp mode was en dat zag je ook terug in het dashboard van de X1/9. Achter het stuur een grote rechthoek met daarin op vierkante wijze knopjes, meters en lampjes. Op het middenconsole vierkante ventilatieroosters en daaronder vierkant geplaatste tuimelschakelaars en schuiven voor de ventilatie. Versnellingspook met een luxe leerhoes omgeven. Achter de bestuurdersstoel zat de benzinetank, wat mij toch niet zo’n lekker veilig gevoel zou geven, maar dat terzijde.  Achter de passagiersstoel zat het reservewiel staand weggewerkt. Als je lichtsignalen wilde geven, dan ging dat via de mistlampen. De rest van het interieur zag er fraai en luxe verzorgd uit. Lekker Italiaans! Doordat fabri-kanten in de verdere Cabrio--ontwikkeling verstevigde voorruit-frames ontwikkelden met individuele rolbeugels achter de voorstoelen - zodat de hoofden van de inzittenden beschermd werden - kon bij veel merken de ontsierende rolbeugel met het daarmee samenhangende Targa-dak afgeschaft worden. In totaal zijn er in de zeventienjarige productieperiode zo’n 174.000 X1/9’s gebouwd. Het merendeel is, zoals beoogd, in de Verenigde Staten verkocht. Het model is in 1994 opgevolgd door de Fiat Barchetta. Ook een bijzonder mooie Fiat. Tja, Italiaans hè.