Zorgen voor elkaar

Al vanaf de middeleeuwen staat ons land bekend als een land waar rekening gehouden wordt met mensen die in de problemen zijn geraakt. Men sprak toen van de armenzorg. Aanvankelijk werd dit vanuit de kerk geregeld maar langzamerhand werd dit voor een deel over­genomen door private instellingen. In 1800 kwam er een landelijke armenwet die bepaalde dat men recht kon hebben op onderstand - nu spreken we van bijstand - en deze wet is zowel in 1854 als in 1912 aangepast. In 1965 werd de Algemene bijstandswet ingevoerd. Hiernaast zijn er altijd particuliere initiatieven geweest om anderen te helpen. 

Humanitas

Vlak voor de Tweede Wereldoorlog bedacht men dat dit ook op een andere manier zou moeten kunnen plaatsvinden. Dit idee was afkomstig uit de kringen van de arbeidersbeweging, denk maar aan de Sociaal Democratische Arbeiders Partij (SDAP), het Nederlands Verbond van Vakverenigingen (NVV), de VARA en het dagblad Het Vrije Volk. Het uitbreken van die oorlog stak hier een stokje voor, al was het wel zo dat er ook tijdens de oorlog over nagedacht werd hoe men die hulp vorm zou gaan geven. Dit gebeurde tijdens illegale bijeenkomsten, waar mensen als Willem Drees en Joris in ’t Veld aan deelnamen. Op 31 mei 1945, vlak na het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog, ging de Stichting voor Maatschappelijk Werk op Humanistische Grondslag van start en Joris in ’t Veld werd de eerste voorzitter van die stichting.

Op 5 juli 1895 is Joris in ’t Veld in Dubbeldam geboren. Zijn vader was groentehandelaar. Na de MULO behaalde hij in 1916 de MO-akte staatsinrichting. Enkele jaren later slaagde hij voor het staatsexamen en vervolgens studeerde hij Nederlands recht in Leiden. In 1929 is hij gepromoveerd in de rechtsgeleerdheid. Hij is onder meer burgemeester van Zaandam geweest en na de Tweede Wereldoorlog minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting. Daarnaast was hij buitengewoon hoogleraar aan het Institute of Social Studies in Den Haag en lid van de Raad van State. Een indrukwekkende carrière en dan te bedenken dat hij hiernaast nog vele nevenfuncties bekleedde, zoals bestuurslid van de Volksuniversiteit en medeoprichter van de Nederlandse Consumentenbond. Hij is tweemaal getrouwd geweest en had drie kinderen, een zoon en twee dochters. Omstreeks 1956 is hij in Den Haag komen wonen, op het adres Van Hogenhoucklaan 74. Van 1945 tot 1963 was hij voorzitter van het landelijk bestuur van Humanitas. Joris in ’t Veld is op 15 februari 1981 in Den Haag overleden. 

Zo vlak na de Tweede Wereld-oorlog was het doel van Humanitas om de menselijke waardigheid te herstellen en de traditie van de liefdadigheid te doorbreken. Met behulp van vrijwilligers werden zaken als gezinsverzorging, bejaardenzorg, reclassering en algemeen maatschappelijk werk aangepakt. Het werd al snel duidelijk dat die vrijwilligers geschoold zouden moeten worden en bovendien besloot men in 1948 dat Humanitas als Vereniging beter kon functioneren dan via de Stichtingsvorm. Via het landelijk bestuur werden plaatselijke afdelingen opgericht, de eerste in Utrecht, de tweede in Amsterdam. Later, rond 1995, werd er een tussenlaag aan toegevoegd in de vorm van een vijftal districten. De afdeling ’s-Gravenhage werd op 8 september 1945 opgericht en in 1968 werd de naam veranderd in afdeling Den Haag. Op 26 augustus 1992 was er sprake van een fusie. Vanaf dat moment vielen Wassenaar, Voorburg, Rijswijk en Leidschendam ook onder deze afdeling en de naam werd veranderd in afdeling Haagland. Naar ik begrepen heb, komen verreweg de meeste mensen die via de Haagse afdeling van Humanitas op dit moment een steuntje in de rug kunnen gebruiken uit Den Haag zelf. 

Op de website van Humanitas Haagland staat onder meer: “Humanitas Haagland is er voor mensen die samen met een vrijwilliger op eigen kracht iets willen veranderen aan hun situatie. Onze vrijwilligers helpen iedereen die het even niet alleen redt. Je kunt bij ons terecht op het gebied van eenzaamheid, opvoeden, thuisadministratie en rouw & verlies.” De hulp die Haagland op dit moment kan bieden is verdeeld over een zestal projecten.

Tandem Next Generation. Hulp aan jongeren tussen de 10 en 27 jaar die eenzaam zijn of weinig sociale contacten hebben. Get a Grip. Jongeren tussen de 16 en 27 jaar die problemen met geldzaken hebben. Tandem volwassenen. Volwassenen die eenzaam zijn en die graag van alles en nog wat samen met iemand anders willen gaan doen. Thuisadministratie Den Haag. Hulp bij de financiën en administratie in het algemeen. Steun bij Verlies en Rouw. Mensen die steun kunnen gebruiken na een ingrijpend verlies. Home-Start Den Haag. Hulp bij de opvoeding van kinderen tot 17 jaar.

Eigenlijk is er sinds 1945 niet zo heel veel veranderd. De Humanistische grondslag is nog steeds aanwezig en dat wil zeggen dat iedereen welkom is en zo er al sprake is van een drempel dan is die wel heel erg laag! Wilt u meer weten dan moet u maar eens op de website van Humanitas Haagland kijken. De nadruk ligt op het begrip eigen kracht. Uiteindelijk zal men het weer alleen moeten zien te redden. Zo heb ik zelf een gezin begeleid waarin een knulletje van een jaar of zeven opvoedings-problemen gaf. Na een jaar of twee ging het een stuk beter met hem en toen kon ik die begeleiding dan ook met een gerust hart beëindigen. Ik heb zo af en toe nog wel eens contact met zijn moeder. Dat knulletje is inmiddels volwassen en het gaat uitstekend met hem.