Herinneringen aan de Zuiderparklaan

Ik herinner me het geluid van de langsrijdende tram 15 en de lus die deze tram maakte door de Loenensestraat om het laatste blok van de Zuiderparklaan heen. Om dan weer op het andere ‘spoor’ terecht te komen via het Soestdijkseplein. Tramlijn 15 is er niet meer. De oude trambaan is een parkeerterrein geworden voor de talloze auto’s die de bewoners van deze laan nu bezitten. Ik woonde op nummer 421, precies tegenover de Nijkerklaan waar ik naar de lagere school ging (de bovenschool van de Theo Thijssenschool, zoals de school toen heette). Het was altijd even oppassen met het oversteken van de trambaan, mijn moeder waarschuwde mij er elke dag weer voor. Het geluid van de langs rijdende tram, het zit nog in mijn hoofd. Zo ook het beeld van de ‘open’ zomertram wanneer strandweer was. Pure nostalgie.

Ik schreef wel eerder over de Zuiderparklaan die begon bij het Soestdijkseplein (toegangsplein naar het Zuiderpark) en eindigde bij de brug over de Loosduinseweg en Loosduinsekade. Een van de langere lanen in Den Haag. De kruising met de Escamplaan/Apeldoornselaan (daarna werd het Dierenselaan, want dan ging de Apeldoornse-laan linksaf naar de Loosduinse-kade) was een markante kruising, eigenlijk meer een plein dan een kruising. Waar overigens tramlijn 6 die van 15 kruiste, een druk kruispunt dus. Het was nog in de tijd dat er veel winkels en winkeltjes waren op de Zuiderparklaan. En juist dat ‘plein’ werd gekenmerkt door een grote variëteit aan winkels. Ik probeer deze winkelcultuur terug te halen, wat niet zo gemakkelijk blijkt. Toch doe ik een poging…

Te beginnen bij het Soestdijkse-plein dat aan de rechterzijde gekenmerkt werd door een ijssalon (Talamini) en een café (op de hoek van de Soestdijkse-kade). Aan de andere kant waren er een motorzaak (hoek Ermelostraat) en daarnaast een grammofoonplatenzaak. Jazeker, die bestonden toen nog. Je kon er 45-toeren plaatjes, maar later ook lp’s kopen in de tijd waarin de eerste koffergrammofoons hun intrede deden. Op de volgende hoek (Velpsestraat) had je de bekende slagerij van Harrie v.d. Meer, op de andere hoek een café. Op de hoek aan de andere kant, waar de Loenensestraat begon, bevonden zich een groenteboer en een bakkerij/banketbakker met de naam Van Leeuwen. Op het gedeelte Zuiderparklaan van de Velpsestraat naar de Nijkerklaan waren drie winkels: kapper Vonhoff, elektrotechnisch bureau Kok (waar mijn zus de eerste echte radio met druktoetsen voor mijn ouders kocht) en op de hoek een meubelzaak. Waar je nooit belangstellenden in en uit zag lopen, maar men kon er kennelijk van bestaan. Op de andere hoek zat een sigarenzaak. Van de Nijkerklaan tot aan de Doorwerthstraat waren louter huizen: begane grond en etagewoningen. Het was de ‘dure’ kant van de Zuiderpark-laan. Althans, dat vertelde mijn vader altijd en die had er verstand van, zo dachten wij. Die dure kant werd slechts onderbroken door een plantsoentje: daarachter lag het voetbalterrein van Quick Steps en dat is volgens mij nog steeds zo.

Aan de andere kant kwam je uit op de Bilthovenselaan, op de ene hoek een Spar-winkel en een naai- en garenwinkeltje, waar je ook gaspenningen kon kopen, want die hadden we in die tijd nog. En waren de gaspenningen op, dan wilde mijn oma nog wel eens een paar penningen lenen. Op de andere hoek van de Bilthovenselaan bevonden zich een melkzaak - met de naam Romijn - en (onvermijdelijk) een sigarenzaak in het wat duurdere segment. En op de hoek van de Dolderse-straat/Bilthovenselaan zat er nog een groenteboer. 

Op de hoek van de Zuiderpark-laan/Doorwerthstraat zat ‘onze’ groenteboer met de naam Bastet. Waarom mijn moeder absoluut trouw was aan deze Bastet heb ik nooit gevraagd, maar slechts met uitzondering werden er wel eens boodschappen gedaan bij ‘Mandemaker om de hoek’. Op de andere hoek was een sigarenzaak - het zal toch niet waar zijn -, een bloemenwinkel, een bruidsmodehuis en de beroemde mannenmodezaak van Moerkerken. Aan de andere kant van dit deel van de laan waren er een melkwinkel (de tweede alweer), op de hoek van de Kortenhoefsestraat, en de drogisterij Salamander. Naast de drogist een bloemenwinkel Meijers (een vader met veel dochters en concurrent van de bloemenzaak aan de overkant!), nog een sigarenzaak en een filiaal van Jamin.

Om de een of andere reden was het deel van de Zuiderpark-laan naar de Loosduinseweg voor mij een beetje onbekend terrein. Oh ja, ik weet dat zich op het plein ‘aan de andere kant van de kruising’ een bakkerij en een groentewinkel (weer één!) bevonden en aan de overkant een filiaal van Amphora (duurdere segment serviesgoed), een kapperszaak en een sigarenzaak, maar daarna houdt mijn geheugen een beetje op. Volgens mij waren er op dat deel van de laan hele-maal niet zoveel winkels. Wel kan ik mij een boekhandeltje, een filiaal van het Nederlands Handbal Verbond en een nogal grote verfwinkel herinneren. En natuurlijk de kerk op de hoek van de Loosduinsekade.

Tja, we gingen dan ook bij het ‘winkelen’ op de kruising meteen rechtsaf de Apeldoornselaan op en daarna naar de Dierenselaan en daar waren de meeste winkels. Zoals een kantoorboekhandel, meubelzaak Engering, de galerij aan de Apeldoornselaan (die begon met de paardenslager!), twee apotheken en een ijzerwarenwinkel v.d. Ham. En soms liepen we door via de Stijnlaan naar de Paul Krugerlaan. Voor eindeloos winkelplezier. Kleinschaligheid voerde de boventoon in de jaren vijftig en zestig.