Een parel van schoonheid

Halverwege de Oude Molstraat staat het Willibrordushuis, een katholiek stadsklooster met een rijke Haagse geschiedenis, die vanwege zijn bescheiden bouw nauwelijks opvalt. Pas als de niets vermoedende voorbijganger omhoogkijkt en het beeld van de Heilige Willibrordus en het glas-in-lood roosvenster aanschouwt, worden de contouren van het klooster zichtbaar. 

Den Haag kent tot halverwege de zestiende eeuw een bloeiend rooms-katholiek leven, totdat de reformatie en beeldenstorm ook onze stad bereiken. Kerken en kloosters worden zoals vele andere gebedshuizen in Nederland geplunderd en vernield door opstandelingen. In 1576 nemen de protestanten het Haagse bestuur over. In de jaren die daarop volgen wordt het bezit van de roomse kerk onteigend en de heilige mis voor katholieken verboden. De Sint Jacobskerk aan de Riviervismarkt komt in handen van de Nederduitse Gereformeerde Kerk. Noodgedwongen nemen katholieken hun toevlucht in een van de vele aan het zicht onttrokken schuilkerkjes. In de Oude Molstraat vinden parochi-anen van de Sint Jacobskerk een veilige thuishaven in het achterste deel van het ‘Huis te Baertwijk’, waar op nummer 35 nu het Willibrordushuis staat.

In 1795 komt het grootste deel van Nederland onder invloed van de Fransen te staan. Met de vlucht van stadhouder Willem V naar Engeland doet de Bataafse Republiek zijn intrede. Staat en kerk worden van elkaar gescheiden. In de praktijk betekende dat een beperkte godsdienstvrijheid. Pas na de instelling van het Koninkrijk Holland in 1806 en dankzij koning Lodewijk Napoleon krijgen de katholieken alle vrijheid om hun geloof in het openbaar te belijden. Ondertussen is het schuilkerkje in de Oude Molstraat overvol geraakt en is men naarstig opzoek naar een grotere ruimte. De oplossing wordt gevonden in de door architect Pierre Cuypers ontworpen Heilige Jacobus de Meerdere kerk die in 1878 in de Parkstraat geopend wordt.

Jaren eerder is het Huis te Baert-wijck opgedeeld in een groot en een klein huis. Het grote huis op nummer 35 wordt in 1842 verbouwd tot klooster voor de Zusters van Liefde uit Tilburg. In hetzelfde jaar wordt in het pand ook een bewaarschool geopend, waar katholieke kleuters van arme afkomst de beginselen van de handvaardigheid leren. Naast het klooster, op nummer 37, wordt in 1886 de Sint Michaelschool geopend, een katholieke taalschool voor meisjes. Tijdens de Tweede Wereldoorlog dient de school als noodziekenhuis. In 1973 verdwijnen de scholen uit de Oude Molstraat. De Zusters van Liefde, die veel hadden betekend voor het katholieke onderwijs en ziekenzorg in Den Haag, blijven tot 1988 in het klooster wonen. Vanaf dat jaar worden de panden beheerd en gedragen door leken van de Willibrordus-leefgemeenschap. In 2004 wordt het complex - bestaande uit het Willibrordushuis, de gelijknamige aanbiddingskapel, het retraitehuis en de winkel - overgenomen door de broeders van de congregatie van Sint-Jan.

Anno 2024 is het Willibrordushuis nog steeds een spiritueel centrum voor gebed en bezinning, maar wel met een eigentijdse twist. In het huis wonen een aantal broeders die allerlei activiteiten organi-seren. Daarnaast worden er cursussen en lezingen gegeven over geloof, filosofie en kunst. Gelovigen en geïnteresseerden zijn welkom om een viering bij te wonen. Het klooster heeft ook een gastenverblijf waar onderdak geboden wordt aan pelgrims, geloofsgroepen en reizigers die kennis willen maken met het kloosterleven of op zoek zijn naar rust en bezinning. 

Het Willibrordushuis herbergt een sfeervolle kloosterwinkel, de Monastic Store, waar de bezoeker altijd gastvrij verwelkomd wordt en waar ambachtelijke producten uit Nederlandse en Franse kloosters te koop zijn, zoals beelden, iconen, kaarsen, maar ook heerlijke jam. Als de winkel open is en tijdens gebeds-tijden en heilige missen kan op de eerste etage de erg mooie Willibrorduskapel bezocht worden voor bezichtiging, gebed of om er een kaarsje te branden. In tijden waarin stilte moeilijk te vinden is, biedt de parel van schoonheid in de Oude Molstraat met al zijn pracht en rust een weldadige belevenis voor zintuigen en geest. Het is een plek waar ik graag kom.

De Willibrorduskapel wordt in opdracht van de Zusters van Liefde gebouwd in 1928 naar het ontwerp van de Haagse architect Jos Duynstee. Hij is ook de ontwerper van vele winkels en kerken in Den Haag en een deel van de Passage. De mooie muurschilderingen met onder andere de veertien staties en de prachtige glas-in-lood ramen met motieven uit het oude- en nieuwe testament zijn gemaakt door de Haagse kunstenaar Lou Asperslagh. De kapel die nog steeds wordt gebruikt door de Broeders van Sint Jan is kunsthistorisch van grote waarde en een van de weinige klooster-kapellen in Den Haag die in authentieke toestand bewaard is gebleven.