Drie vorstinnen en Den Haag - vervolg

Het eerste gedeelte van het verhaal over de drie Nederlandse vorstinnen is gepubliceerd in de Koningseditie van 16 april jl. en ging over de koninginnen Wilhelmina en Juliana en de viering van hun verjaardagen. Dit vervolg gaat over het koningschap van Beatrix, er zijn al enige foto’s die daar betrekking op hebben in de editie van 16 april geplaatst.

Na 32 jaar - in 1980 - kondigde Juliana op 31 januari in een onverwachte toespraak op tv aan per 30 april het koningschap te zullen overdragen aan haar dochter Beatrix. Het voor die dag al geplande defilé in Soestdijk kon daardoor geen doorgang vinden. Om de vele honderden onderdanen - die al maandenlang bezig waren geweest met de voorbereidingen - niet teleur te stellen, werd besloten het defilé te verplaatsen naar 31 mei. Op het Paleis op de Dam zette Juliana - voor de laatste maal als koningin - op 30 april 1980 haar handtekening onder de acte van abdicatie. Beatrix was vanaf dat moment de nieuwe koningin. Toen Juliana en Beatrix op het balkon verschenen, ontplofte op de Dam het eerste rookbommetje. Net als in 1966 bij het huwelijk van Beatrix en Claus in Amsterdam zou ook de dag van haar huldiging ontsierd worden door ernstige ongeregeldheden. Het moet Beatrix diep hebben geraakt.

In de maanden na de inhuldiging legde Beatrix ‘kennismakingsbezoeken’ af aan de elf provincies én aan de Flevopolders (die pas in 1986, samen met de Noordoostpolder, de twaalfde provincie van Nederland zouden worden). Maar haar eerste bezoek is op 21 mei aan Den Haag, waar Beatrix met haar gezin op Paleis Huis ten Bosch zou gaan wonen. Burgemeester Schols biedt de toekomstige inwoners van Den Haag een toepasselijk geschenk aan: voor Beatrix een broche met de Haagse ooievaar en voor Claus dito manchetknopen. Ook Scheveningen werd bezocht, overal wachtte de nieuwe koningin een warm welkom.

In haar inhuldigingstoespraak had Beatrix al bekend gemaakt dat de 30ste april Koninginnedag zou blijven. Voor de viering ervan ging Beatrix voortaan - samen met Claus, Willem-Alexander en zijn broers en ook Margriet, Pieter en hun zonen - het land in om Koninginnedag met de bevolking te delen. Elk jaar zouden op die dag twee plaatsen bezocht worden. In 1984 werd Koninginnedag gehouden in Den Haag. Van-wege haar 75ste verjaardag was ook Juliana toen bij de feestelijkheden betrokken. Na felicitaties in het stadhuis aan de Groenmarkt waren er ook huldeblijken aan de voormalige vorstin in de Grote Kerk en de Koninklijke Schouwburg. Vervolgens kon het hele gezelschap - omstuwd door de bevolking - zich vermaken op het Lange Voorhout, waar toen de Haagse Kermis plaatsvond. Ook Christina en haar gezin waren daarbij aanwezig. Met zijn allen in de botsautootjes of gezellig met jarige oma Juliana ronddraaien in de Spin. Voor de prinsen was de schiettent natuurlijk geweldig. Willem-Alexander was toen zeventien en ontfermde zich soms over de kleinere neefjes en nichtjes. Haagse agenten (nog in het oude uniform) vormden arm in arm een levend dranghek om het koninklijk gezelschap tussen de menigte door te laten lopen. Op YouTube vond ik een aardig videofilmpje daarvan.

In 2005 werd nogmaals gekozen voor Den Haag, met een aangepast programma vanwege het vijfentwintigjarig regeringsjubileum van koningin Beatrix. In de ochtenduren was er een bijzondere vergadering van de Eerste en Tweede Kamer in de Ridderzaal, elk kamerlid werd toen vergezeld door iemand van vijfentwintig jaar. ‘s Middags werd Scheveningen bezocht en ‘s avonds was er een feestelijk evenement op het Malieveld. Na 33 jaar koningschap trad Beatrix op Koninginnedag 2013 af en werd opgevolgd door koning Willem-Alexander. Bij zijn troonsbestijging kreeg prinses Maxima weliswaar de titel van koningin, maar als echtgenote van de koning maakt zij geen deel uit van de regering. 

We vieren inmiddels al elf jaar Koningsdag op 27 april. Dit jaar hebben Willem-Alexander, Maxima en hun dochters een bezoek gebracht aan Emmen. Volgend jaar valt 27 april echter op een zondag, Koningsdag zal in 2025 dan ook een dag eerder gevierd worden, dus op zaterdag 26 april 2025.