Hij was boven alles een trouwe vriend!

Mijn grootouders hadden vier kinderen, drie jongens en een meisje. Toen die drie jongens zelf ouder werden, besloten ze de naam van hun vader te laten doorleven in hun oudste zonen. Mijn grootvader heette Doeke Eisma en twee van zijn kleinkinderen kregen precies diezelfde naam. De derde werd naar zijn beide grootouders genoemd en hij heet dan ook Carl Doeke. 

De oudste Doeke Eisma is op 14 augustus 1932 geboren. Zijn vader Dr. Molle Eisma was bioloog en zijn moeder heette Helena van der Goes. Uit de biografie van de beroemde dichter en schrijver Jan Jacob Slauerhoff blijkt dat zij voor haar huwelijk met Molle een langdurige relatie met Slauerhoff gehad heeft. In 1936 woonde het gezin op het adres Annemoonstraat 50 in onze stad. Doeke is in Utrecht Fysische geografie gaan studeren en van 1990 tot 1997 was hij hoogleraar Mariene Sedimentologie in Utrecht. Na zijn emeritaat is hij Chinees gaan studeren en hij werd een deskundige op het gebied van de cultuur van Mongolië. Ook heeft hij vele boeken op zijn naam staan, waaronder de bestseller De kust van Rotterdam tot Calais. Hij woonde de laatste jaren van zijn leven in onze stad in de Oude Molstraat. Hij is op 18 september 2020 in Den Haag overleden. 

Na deze inleiding gaat de rest van dit artikel over de jongste van de drie. Deze Doeke Eisma is op 30 december 1939 in Den Haag geboren. Zijn vader, Maarten, was als referendaris werkzaam bij het in 1945 opgerichte Centraal Planbureau. De directeur van dit Planbureau was de econoom en Nobelprijswinnaar Jan Tinbergen. Ook gaf Maarten les als leraar wiskunde op de Gemeentelijke Handelsdagschool op de Koningin Emmakade. De moeder van Doeke heette Geesje Lubberink en het gezin woonde in 1939 op het adres Larensestraat 16. In 1944 is het zusje van Doeke, Geke, geboren en in 1950 zijn broertje Geert. 

Doeke ging naar de Eerste Nederlandse Montessorischool bij de Laan van Poot en vervolgens naar het Haags Montessori-lyceum. Hierna ging hij in Utrecht Sociologie studeren. Sociologie is de studie van de sociale relaties tussen mensen en in het bijzonder van de politieke, culturele, religieuze en economische aspecten van menselijke samenlevingen. De kennis die hij in Utrecht opgedaan heeft, kon hij tijdens de rest van zijn loopbaan dan ook goed gebruiken. Hij is in 1968 afgestudeerd. In 1966 is hij getrouwd met Elze Karen Dorst. Ze leerden elkaar op de universiteit kennen waar Elze Duits studeerde. In 1969 is hun dochter Anouk geboren en in 1970 hun zoon Maarten Jan. Na zijn afstuderen ging Doeke in Apeldoorn werken op het gebied van de ruimtelijke ordening. Het gezin ging vlakbij Apeldoorn wonen in het plaatsje Uchelen. Ook toen al had hij grote belangstelling voor onderwerpen als duurzaamheid en milieu. 

Hij werd mede hierom al vroeg lid van de politieke partij Demo-craten ’66 die op 14 oktober 1966 opgericht was en vanaf 1971 tot 1999 heeft hij diverse functies binnen deze partij bekleed. Van 1971 tot 1977 was hij lid van de Provinciale Staten van Gelderland. Van 1973 tot 1977 was hij lid van de Eerste Kamer, waarvan drie jaar als fractievoorzitter. Van 1981 tot 1984 was hij lid van het Europees Parlement. Van 1986 tot 1994 was hij lid van de Tweede Kamer en van 1994 tot 1999 was hij wederom lid van het Europees Parlement.  U ziet het, een indrukwekkende opsomming. Rond 1973 is Doeke met vrouw en kinderen in onze stad komen wonen, op het adres Ruychrocklaan 36. Jaren later zijn hij en zijn vrouw verhuisd naar de flat aan het eind van de Ruychrocklaan op nummer 378. Zijn vrouw is in 2013 overleden. Na het overlijden van zijn vrouw heeft Doeke een relatie gehad met de arts Elisabeth Wijsman-Leendertz die in hetzelfde flatgebouw woont. Doeke is een dag voor zijn verjaardag op 29 december 2023 overleden.

Een van zijn vrienden, Laurens Jan Brinkhorst, schreef over hem: “Als wij Doeke’s hele parlementaire leven overzien, is het duidelijk hoezeer hij gedurende ruim twintig jaar voor D66 van onmisbare betekenis is geweest. Daarvoor is de partij hem blijvend dank verschuldigd. Maar er is meer. Hij werd gekenmerkt door een warme en positieve levenshouding die hem in staat stelde persoonlijke verbindingen tot stand te brengen waar dat mogelijk was. Dat gold zowel in tijden van oppositie, als wanneer D66 regeringsverantwoordelijkheid droeg. D66 kan hem daarvoor blijvend dankbaar zijn. Hij was boven alles een trouwe vriend!”

Los van alle politieke functies die Doeke bekleed heeft, heeft hij meer gedaan, al waren al die functies wel politiek gekleurd.  Zo heeft hij van 1984 tot 1986 op het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur gewerkt. Van 1999 tot 2009 was hij lobbyist in Brussel voor Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en de Stichting Natuur en Milieu. Van 1999 tot 2003 was hij voorzitter van de Waddenvereniging. Hoewel hij zowel ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw als officier in de orde van Oranje-Nassau was, was er een andere onderscheiding waar hij veel trotser op was: in 1999 werd hij uitgeroepen tot Dierenbeschermer van het jaar.

Omdat Doeke een neef van mij was, zijn vader was een broer van mijn vader, heb ik hem redelijk goed gekend, al zagen we elkaar niet zo vaak, ook omdat hij vaak in Brussel zat. We hadden gemeen dat we op latere leeftijd allebei zijn gaan hardlopen. Nog niet zo lang geleden kwam hij bij mij langs op zijn scootertje en hebben we herinneringen aan vroeger opgehaald en daar ben ik blij om.