Leve de man van de SRV!

Vanuit het zolderraam van mijn huidige woning in Zoetermeer zag ik wekelijks de voormalige SRV-wagen van Jan Vermeulen oversteken naar de vijftig plus woningen aan het Fregat. Op vrijdag 12 januari reed eigenaar Jan Vermeulen zijn laatste ronde en kwam er een einde aan de 47 jaar rijdende winkelwagen in Zoetermeer. Reden voor mij om een stukje te schrijven over deze huis-aan-huis service die ook in Den Haag veelvuldig voorkwam. Ik schreef al eens een stuk in De Haagse Tijden, toen nog de Oud-Hagenaar over de bezorgdiensten aan huis, zoals de melkventers van De Sierkan, Menken en Van Grieken, bakkers als Steenbeek en Hus, kolenboeren als Wubben, eierboeren als Waaijer en rijdende winkels van voornamelijk de SRV.

Jan Vermeulen startte een kleine vijftig jaar geleden op 21-jarige leeftijd zijn rijdende winkel, in navolging van zijn vader die groenteboer was. Hij deed dat voor de SRV. Laten we daar starten. De SRV staat voor Samen Rationeel Verkopen, in de volksmond vaak SeRVice aan huis. Dit bedrijf ontstond in 1966 uit een samenwerking van groothandels die zuivel leverden aan melkhandels. SRV groeide uit tot een bedrijf met rond de 4000 rijdende winkelwagens in Nederland, veelal van de merken Spijkstaal en Iveco.

Op dit moment rijden er in heel Nederland nog ongeveer 200 SRV wagens rond, hoewel het merk al lang niet meer bestaat. Dat werd al in 1995 opgeheven. De naam bleef echter op de meeste winkel-wagens gewoon staan. Ook bleef het publiek de merknaam SRV gebruiken, zoals met veel merken in het verleden gebeurde, waarbij ook de huismerken van de supers de namen van de A-merken werden genoemd zoals Maggi, Glorix en Dreft.

In de jaren zeventig had het Cocktail Trio, bekend van onder andere het Kangoeroe-eiland en de Sleutel van de Juke-Box een succesvolle radiocommercial met de tekst ‘leve de man van de SRV van je hiep hiep hiep hoeree’. De winkelwagens waren vooral een uitkomst voor de oudere bewoners van Den Haag en flatwoningen. Ook gaf het een stukje gezelligheid in de oudere woonwijken waar de SRV-wagen ook een ontmoetingsplek was voor de gezamenlijke buurtjes. Voor oudere klanten was de SRV-man nooit te beroerd de zware boodschappentas even naar de woning te tillen, terwijl hij van sommige bewoners zelfs de huissleutel had om de bestellingen in de gang te zetten bij afwezigheid. Later kreeg men zelfs van een paar mensen de bankpas om zelf te boodschappen af te rekenen. 

In 1986 speelde de SRV-wagen een rol in de speelfilm van Flodder. In de chique wijk Zonnendael bezoekt ma Flodder, een prachtrol van Nelly Frijda, de luxe SRV-wagen van melk-venter Van Putten als ze woorden
krijgt met een van de buur-vrouwen die haar beschuldigt van voordringen. Van Putten springt tussen de kijvende vrouwen en krijgt een duw van ma Flodder. Hierbij belandt hij op de bestuurdersplaats en de wagen begint de heuvel af te rollen. Via de snelweg belandt de SRV wagen in een woonwagenkamp waarna ma Flodder een rookworst in haar tas stopt en de wagen verlaat.

In de jaren tachtig kreeg de rijdende winkelketen steeds meer concurrentie van de in opkomst zijnde supermarkten als Profimarkt, de Konmar, C1000 en Albert Heijn. Langzamerhand werden de winkelwagens gebruikt voor vergeten boodschapjes als een pak melk of suiker. Daardoor werd het voor de zelfstandige onder-nemers steeds moeilijker het hoofd boven water te houden.

Vaak eindigde een inzet door pensionering gecombineerd met een gebrek aan opvolging. Ook de zonen van Jan Vermeulen, Patrick en Niels die ik bij het maken van de foto even kort sprak, hebben een goede baan en vinden de lange werktijden onacceptabel. De laatste dag rijden ze echter met vader mee, die overal cadeautjes, complimenten en een laatste praatje van zijn klanten krijgt. 

Veel SRV-wagens belandden na gebruik op de sloop. Naast de welbekende Spijkstaal-voertuigen werden ook autobussen omgebouwd als winkelwagen. Ik vond er in 1980 nog een op de sloop. Maar vaak kregen de oude SRV-wagens een tweede leven als snackbar, foodtruck of camper. Zo vond ik lang geleden een camper terug in Maasland die duidelijk een SRV-verleden had.

Met het verdwijnen van wede-rom een SRV-wagen uit het straatbeeld begint het venten op straat steeds meer nostalgie te worden. Waar de wagens vroeger onderaan de flats stonden, zonder dat er ook maar iets uit gestolen werd, zijn de overgebleven voertuigen meestal voorzien van een afsluitbaar hekwerk om diefstal van levensmiddelen te voorkomen. Maar ook van de loodsen waar de winkelwagens gestald staan, wordt de deur opengebroken en de wagens leeggehaald. En dat moet allemaal met dubbeltjes worden terugverdiend. Hopelijk krijgt de wagen van Vermeulen, die inmiddels uit de keuring is en groot onderhoud vergt, nog een nieuw leven. Wellicht als tiny house.

In een volgend artikel wil ik eens wat verder ingaan over het gevoel van nostalgie waar steeds meer mensen graag over willen praten...