Mijn ouderlijk huis, toen en nu

In De Oud-Hagenaar van 1 oktober 2013 stond mijn verhaal over de Wagenstraat, de straat waar mijn ouderlijk huis staat en waar ik van eind 1945 tot medio oktober 1967 heb gewoond. In dit artikel wil ik wat meer over het huis zelf vertellen en langs een aantal straatbewoners en middenstanders uit mijn tijd gaan.

Wagenstraat 143a

In 1936 kwamen mijn ouders terug uit het toenmalige Nederlands-Indië waar mijn vader, zoals dat tegenwoordig heet, als expat werkzaam was op de leerfabriek in Wonotjolo, Soerabaja. Zij begonnen in de Douzastraat 24, hoek Burgemeester van de Werfstraat, een electriciteitszaak en bewoonden het achtergelegen woonhuis. In de oorlog moesten mijn ouders evacueren en kwamen in de Jacob Mosselstraat in het Bezuidenhout terecht. Kort daarna kon mijn moeder filiaalhoudster worden in een winkel in de Wagenstraat, met ook hier een achtergelegen woning. Zo ontliepen zij het bombardement in maart 1945. Over het woonhuis is weinig goeds te vertellen. Het was oud en donker en omdat het was ingebouwd – er was wel een kleine betonnen binnenplaats – hadden wij in de achter de winkel gelegen huiskamer de hele dag verlichting aan. Een lange gang leidde naar achter, naar de WC, een berging, de keuken, mijn kamer en een trap naar boven, naar de slaapkamer van mijn ouders en naar de zolder. Ik bofte met mijn grote kamer waar ik kon spelen en in alle rust mijn huiswerk kon maken. Bovendien was er plaats voor een treinbaan. Als tiener werd er menig verjaardagsfeestje gevierd met dansen op muziek van onder andere Cliff Richard and the Shadows.

Maatschappij De Noorderpost

Nu wat over de winkel. De Maatschappij De Noorderpost was een winkelbedrijf met filialen in Amsterdam (hoofdkantoor), in Den Haag (Wagenstraat  143a en Prinsestraat 92) en in een aantal andere steden. Het bedrijf hield zich bezig met de verkoop van onder andere anticonceptiemiddelen, met als hoofdproduct condooms. In die tijd, de jaren veertig en vijftig, was dat een artikel dat alleen in speciaalzaken werd verkocht. In de Wagenstraat waren dat naast De Noorderpost even verderop De Ster en aan de overkant Sanitas. Om de hoek op de Stille Veerkade zat Venus. Elke zaak had zijn eigen klantenkring. Er hing een geheimzinnige sfeer om de artikelen. Als kind had ik geen idee. Ik maakte een keer mijn fiets schoon in de winkel toen een klant binnenkwam. Hij keek naar mijn moeder, keek naar mij, weer naar mijn moeder en die gaf mij een seintje om naar de huiskamer te gaan. Daarna deed de klant zijn bestelling. Medio jaren zestig kwam de seksuele revolutie op gang en kon je condooms kopen via de NVSH, vrijwel bij elke drogisterij en bovendien verschenen er condoomautomaten. Het einde van het voortbestaan kwam in zicht maar voor het zo ver was, eerst nog een rondje langs de buren en collega-middenstanders in een deel van de Wagenstraat.

De buren en de andere middenstanders    

De bovenbuur op nummer 143 was de familie De Cler, bestaande uit vader en moeder, dochter Rina en de zoons Daan en Rob en nakomertje Diana. Naast ons richting Wagenplein zat een café (waar altijd veel herrie vandaan kwam), een Chinees restaurant Tai Wan, De Ster, gebakszaak Gordijn - familie Gordijn bestond uit vader, moeder en dochters An, Riet, Gemma en Leny en zoon Gerard -, vloerenbedrijf Damen, een bierhandel, slagerij Mol (toen de heer Mol stopte met de slagerij en makelaar werd, kwam verfhandel Paulussen ervoor in de plaats), een boekhandel met daarin het AVRO-agentschap met de heren Piet van der Waarde en Koos Hoenderop en Kitty Hagendoorn. In de vakanties reed ik altijd mee om de AVRO-bodes te bezorgen bij de boekhandels en sigarenwinkels voor de losse verkoop. Een paar panden verderop zat een duistere boekhandel met in de etalage blaadjes met een band om de cover en op de etalageruit advertenties, waar mannen menigmaal een blik op wierpen. Aan de overkant vanaf de Amsterdamse Veerkade had je De Gruyter, Sanitas, een sigarenwinkel, winkelinrichting Bouter (zoon Leon had op de bovenste etage zijn mode atelier), het Biljartpaleis, een hoedenwinkel, een boekhandel annex bibliotheek van de heer Lindberg , een schoenmaker en op de hoek van het Wagenplein de fruithandel van de familie Huntman. Aan de andere kant richting Stille Veerkade vond je horlogemaker Meijer en op de hoek café Het Spinneweb. In het volgende blok richting Grote Marktstraat, thans China Town, zat op de hoek bakker Steenbeek, een behangzaak en platenzaak Record met verkoopster Beppie Snijders, een oud-klasgenootje van de lagere school. En niet te vergeten: het Limburgs Patatfriteshuis van de heer Thieme, daarnaast kruidenierszaak Retel, opticien Moulijn en een verlichtingszaak.

Het einde in 1967 en hoe verder

Door ziekte van mijn ouders moesten zij beiden stoppen met werken. Wij kregen een flat op het Erasmusplein, op de hoek van de Moerweg, en verhuisden in oktober naar deze fijne en lichte woning. De winkel in de Douzastraat - sinds mijn ouders in de Wagenstraat woonden was dat een dagwinkel met onderverhuur van het woonhuis – werd in december van dat jaar leeg verkocht. De winkel werd nog even voortgezet door de jonge echtgenote van de baas en daarna vestigde De Sleutelspecialist zich in het pand. Het woonhuis werd een opslagplaats. Op een bepaald moment sloot de sleutelzaak en is vervolgens jaren dicht geweest. Toen kwam er een sportkledingzaak en in 2018 was het winkelpand omgetoverd tot een Amerikaans restaurantje met chromen meubilair en een jukebox. De aardige serveerster Asta uit Litouwen hoorde mijn verhaal als oud-bewoner geïnteresseerd aan en ik mocht even in de gang kijken. Deze was naar achteren helaas afgesloten en het huis was verder onbewoonbaar. In 2019 ben ik ook nog langsgeweest en heb er wat gegeten. Eind juli van dit jaar was ik op mijn vrijreizendag weer in Den Haag en natuurlijk kon een bezoekje aan de Wagenstraat niet uitblijven. De voor mij zo bekende plek, zat nog steeds dicht. De vriendelijke dame van de dameskledingzaak TNG op 145 wist ook niet precies wat er aan de hand was. Onlangs heb ik telefonisch contact gehad en eigenaar Angelo verteld mij dat de zaak in het weekend geopend is en er in verband met uitbreiding plannen zijn om te gaan verhuizen.

Dit was het verhaal over mijn ouderlijk huis. Ik ben ik inmiddels 48 jaar geleden vertrokken uit Den Haag - eerst naar Delft en daarna in 1978 naar Ede - maar het Haagje blijft toch trekken en ten minste één vrijreizendag per jaar gaat richting de hofstad, met altijd een bezoek aan de Wagenstraat.