Westerkwartier-Kijkduin beleeft digitale ‘revival’

Voor honderden Haagse voetballers was het een magische combi: rood, wit en een parmantig roodborstje. De clubkleuren en het -symbool van Westerkwartier, later Westerkwartier-Kijkduin, inclusief softbal-tak. Opgericht in 1934, opgeheven in 1994. Anno nu, drie decennia later, weten veel oud-Westerkwartierders elkaar weer als vanouds te vinden. ‘WK’ beleeft momenteel een digitale ‘revival’ via de website Westerkwartier-Kijkduin Toen & Nu (westerkwartier-kijkduin.nl). Afgelopen week werd daar de 5000ste bezoeker begroet.

Te beginnen met Toen: de rood-witte website beschrijft uitgebreid hoe rond 1930 op ‘braakliggende landjes’ in het westen van Den Haag de basis wordt gelegd. Aanvankelijk onder de naam Vitesse, met onderlinge wedstrijdjes. Bij het vijftigjarig bestaan, in 1984, schrijft de voorzitter van toen, Th. de Jongh, letterlijk: “Een van die landjes (…) strekte zich uit van de Pioenweg tot Meer en Bosch. In de jongensmond ’t Heitje. Daar vond je o.a. Vitesse, dat op elke woensdag- en zaterdagmiddag, de vacanties niet te vergeten, drie uur durende voetbalwedstrijden speelde op met kledingstukken i.p.v. doelpalen gemarkeerde voetbalvelden. Hoge schoten werden in gemeenschappelijk overleg al dan niet tot doelpunten verklaard. (…) Het Heitje werd ontgonnen. Ons clubje week uit. Eerst naar de Daal en Bergse-laan (…) en wat later naar een braakliggend stuk bouwland op de hoek van de Sportlaan aan de Savornin Lohmanlaan. (…) Het aantal landjes werd kleiner. Vitesse werd groter. Ons landje liep over van voetbalkwaliteit in de dop. (…) Vitesse werd tegen de duinen gedrukt op een zeer smalle en hobbelige strook grond, waar voetbal, zoals we toen al gewend waren, echt niet meer ging. (…) En toen, op een avond in september 1934, om precies te zijn op 9 september, een vijftal onzer op een bankje op het Thomsonplein de toestand in ons wereldje nog eens bespraken, viel de grote beslissing. We gingen voor onszelf beginnen. (…) We begonnen met dertien leden, een aantal dat snel zou groeien. Vitesse en W.V.V. vonden geen genade in de ogen van de Bond, er speelden namelijk al clubs met die naam in Nederland. Haags regionaal denkend werd het tenslotte Westerkwartier. Tot de belang-rijkste zaken behoorde de aankoop van onze eerste eigen voetbal, bij Meevers Scholte.”

Natrappen

Westerkwartier vindt aanvankelijk onderdak bij Kranenburg en start met één juniorenelftal. Na omzwervingen langs Madestein, Marlot en Quick nestelen de roodborsten zich in 1949 aan de Duinlaan. Sportief gezien reikt Westerkwartier niet hoger dan de 3e klasse KNVB. Met in 1952 een gevoelige degradatie. In dat seizoen wordt wel gewonnen van, het ook rood-witte, GDA. Maar…: “De Haagsche politie heeft zondagmiddag op het Westerkwartierterrein bij de derde klasse wedstrijd tegen GDA moeten ingrijpen om de scheidsrechter te beschermen en de orde te herstellen. De GDA-doelman werd wegens natrappen uit het veld gezonden. Na afloop van de wedstrijd, door Westerkwartier met 3-1 gewon-nen, wilde het Loosduinse publiek de scheidsrechter te lijf, wat echter door tussenkomst van de Westerkwartierleden werd voorkomen. De achterspeler P. Huis liep hierbij enkele rake klappen op. De politie begeleidde nadien de arbiter naar het station.”

In de daaropvolgende jaren is Westerkwartier ook veelvuldig in het nieuws en fladdert het eerste elftal tussen de 3e en 4e klasse. De club groeit naar een ledental van ruim vijfhonderd, met meer dan vijfentwintig elftallen, en timmert aan de weg als ‘familieclub’. Zomaar een greep uit een vijver vol bekende Westerkwartier-namen, door de jaren heen: Attasio, Bersch, Beukers, Boer, Bom, Christiaanse, Dittmar, Hooning, Meuleman, Niemans, Rietveld, Schildkamp, Van Reijsen en Velders. Bekende trainers passeren er ook: Mario van der Ende, Jan Lobel, Pim van de Meent, Cor Pijtak, Cock Berwers. En nog heel veel meer.

In oktober 1967 wordt gewag gemaakt van een gewaagde primeur bij WK. Tegen de wil van de KNVB begint de club met welpenvoetbal. Net als HBS en Quick, waartegen heuse oefenwedstrijden worden gespeeld. De KNVB vindt het medisch nogal onverantwoord... In de krant komt WK-secretaris Attasio aan het woord. Hij benadrukt de ‘psychologische en pedagogische taak van de jeugdleider, de heer Langeveld’. 

Storm

In het seizoen 1973-1974 staat Westerkwartier na acht duels fier op de eerste plek in de 4e klasse. Maar daarna volgen nog slechts vier schamelde puntjes. Dat betekent degradatie naar ‘de onderbond’ (HVB, Haagse Voetbal Bond). En de viering van het veertigjarig bestaan dreigt ook in de soep te lopen. “Bijna had de storm van zaterdag een triest einde gemaakt aan de feestelijke gebeurtenissen rond het veertigjarig bestaan van Westerkwartier. Een enorme tent op het veld, waarin de tafels voor de tweehonderd deelnemers aan het koud buffet al gedekt stonden, begon het te begeven. De brandweer adviseerde: niemand de tent in; de wind zal nog toenemen. Inderdaad was zondagmorgen de tent aan repen gewaaid! De niet voor één gat te vangen organisatoren hebben toen van vijf uur des middags af, in een urenlange actie met vele helpers, tafels, stoelen, serviesgoed, podium, koelkasten, bars en feestverlichting naar de zaal van het oude Milva-kamp overgebracht.”

Russen

In het najaar van 1975 verhuist de club van de Duinlaan naar de Machiel Vrijenhoeklaan. Noodgedwongen, want aan de Duinlaan moet een woonwijk verschijnen. WK heet inmiddels Haagse Sport en Ontspannings Vereniging (H.S.O.V.) Westerkwartier-Kijkduin, gevestigd aan het Schapenatjesduin, naast ‘de pùindùine’. Naast voetbal is er ruimte voor softbal (op nationaal niveau), tennis en biljart. 

Een mooie anekdote uit die tijd: in oktober 1977 schrijft het clubblad van WK: “Simpel mondeling van de gemeente: het Russische elftal komt bij jullie trainen. (…) Bezoek van deputatie KNVB om onze terreinen en kleedgelegenheid te inspecteren. Alles (uiteraard!) prima in orde bevonden. Jaap koopt nieuwe trainingsballen - die waren toch nodig - en overgooiers, ook nooit weg. Maandag 3 oktober: Russen arriveren in Hotel Atlantic, ze komen die dag niet, zegt KNVB. Jammer, want het is drukker dan anders op Westerkwartier. Dinsdag: Russen worden overal gesignaleerd, maar komen die dag niet op Westerkwartier. (…) KNVB meldt: Russen komen Woensdagmorgen om acht uur. Grote aktiviteit met koffie e.d. Helaas u begrijpt het al; het publiek kwam tevergeefs. Geen Rus te zien. Woensdagavond: Nederland - Rusland 0-0. KNVB meldt: Donderdagmorgen gaan ze trainen bij jullie. En toen niemand dat ná een wedstrijd geloofde, verscheen er donderdagmorgen om acht uur een bus met Russen op het veld. Er was donderdagmorgen niemand meer om te kijken.”

Tik, tak, tik…

Na één jaar in hoger sferen (4e klasse) moet Westerkwartier via een strafschopserie tegen Spoorwijk, in het drukke Zuiderpark-stadion, uitmaken welke club degradeert. WK verliest de zenuwslopende serie: 7-6. Trainer Jan Lobel behoudt de club in het vijftigste bestaansjaar, nipt, voor de hoofdklasse. Tijdens de jubileumviering heffen honderden Westerkwartierders het clublied aan: ‘Roodborstje tikt aan het raam, tik, tak, tik…’. 

De softbalsters boeken succes, maar de club komt er niet echt meer bovenop. Een heuse voetbalschool voor talentvolle jeugd kan het tij niet doen keren. De hoogste voetbalelftallen, ook van de inmiddels toegetreden zaterdag-afdeling, ontstijgen de HVB niet meer. 1991 - 1992is het laatste seizoen aan de Machiel Vrijenhoeklaan. Weer moet het complex worden verlaten; weer moeten er woningen komen. De teloorgang duurt voort, als een handvol Westerkwartierders nog onderdak vindt bij SV Bohemen. Na twee jaar valt daar, op de zestigste verjaardag, definitief het doek. 

Batig saldo

Met een waardig afscheidsfeest, dat wel. “Het batig saldo (hoogte onbekend, red.) dat na de officiële opheffing op zaterdag 17 september 1994 een feit werd, zal worden overgemaakt op de rekening van ‘de Zwaluwen’, ijverend voor de gehandicapte sportjeugd en, zeker sinds de laatste jaren, een begrip in de afdeling Den Haag.”

Met een grote reünie nemen honderden (ex-)Westerkwartierders afscheid. “Bij de ingang van de tent stonden velen gebogen over een lange tafel. Daar lagen plakboeken, die een nostalgische blik wierpen op de geschiedenis van een roemruchte vereniging.”

En dan de - grote - stap naar Nu, dertig jaar na dato: de geschiedenis herhaalt zich. Westerkwartierders verlekkeren zich nog steeds aan de rijke geschie-denis, die as we speak ook digitaal wordt vastgelegd. Op westerkwartier-kijkduin.nl verschijnen steeds meer foto’s, video’s en verhalen van en over de leden en de club. Daardoor komen zelfs het verloren gewaande papieren archief en de kwijtgeraakte Sportpenning van de gemeente Den Haag weer boven water. Tijdens de Dag van de Haagse Voetbalhistorie, dat eind augustus van dit jaar plaatsvond, doet een WK-team mee aan het toernooi voor niet meer bestaande voetbalclubs. Tegelijkertijd is op het terras een heus Westerkwartier Plaza ingericht. Ruim tachtig in rood-wit gehulde roodborsten spreken elkaar alsof het gisteren was. Conclusie: Westerkwartier leeft nog steeds, maar nu dan vooral digitaal.