ADO viert feest!

Op zaterdag 1 februari 2025 vieren de supporters van ADO Den Haag een verjaardagsfeestje. De voetbalclub met de ooievaar en groen­gele kleuren is dan honderdtwintig jaar oud. Een dag eerder, tijdens de thuiswedstrijd tegen Eindhoven, zal Onze Trots in het zonnetje worden gezet. Als trouwe fans en seizoenkaarthouders zullen mijn zoon Noah en ik er uiteraard bij zijn.

Als supporter weet je dat ADO geen topclub is. We worden meer teleurgesteld dan verwend. Want succes en voetballend Den Haag gaan helaas niet vaak samen. Daarnaast kampt de club voor een groot deel ten onrechte met een negatief imago. Veroor-zaakt door een handjevol randfiguren die met hun verwerpelijke acties ADO Den Haag alleen maar benadelen. De echte supporters weten gelukkig wel beter. Als trouwe fan blijf je in voor- en tegenspoed achter je club staan. Het is een gepassioneerde liefde die we met elkaar delen. Het onvoorwaardelijk houden van ADO Den Haag zit diep verankerd in onze genen. Het Haagse gevoel dat je samen met andere supporters onderdeel bent van iets moois. We koesteren de clubverhalen van vroeger en heden. We eren onze helden, die een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis van ADO Den Haag. Het sentiment als je het stadion binnentreedt, is altijd intens. Door het poortje waar je met de seizoenkaart nog in de hand onderzoekend omarmd wordt door een controlerend geel hesje. Bij de pisbakken wordt zij aan zij de opstelling nog even doorgenomen. 

Op de tribune ontstaat de verbroedering. Supporters in allerlei soorten en maten. Hagenezen en Hagenaars. Jong en oud. Man en vrouw. Wit en zwart. Hoog en laag opgeleid. Hetero en homo. Atheïst en gelovig. Zittend en staand. Rustig en fanatiek. We zoeken elkaar op. Samen met een drankje en een warme worst genieten van de geweldige stemming. Slap ouwehoeren over de laatste stand van zaken. Proosten op een goede afloop. Kippenvel als een zieke supporter gesteund wordt en overledenen herdacht. In je handen klappen als de opstelling bekend wordt gemaakt. Het uit volle borst meezingen met het Haagse volkslied van Harrie Jekkers. Juichen als onze helden opkomen en de wedstrijd begint. Volop genieten van de sfeermomenten. Het stadion dat losgaat als er een doelpunt wordt gemaakt. Applaudisseren bij mooie acties. Boegeroep bij iedere smerige overtreding en onterechte beslissing van de scheidsrechter. Balen bij een tegendoelpunt. Vreugde als we de wedstrijd winnen. Gemopper en teleurstelling als er verloren wordt. Clubliefde kan dan pijn doen. Maar niet voor lang. We vallen, staan op en gaan door. We blijven trots achter ADO Den Haag staan. 

Het begon allemaal begin twintigste eeuw. Den Haag was toen met landskampioenen HVV en HBS de voetbalstad van Nederland. De uit Engeland overgewaaide sport leefde enorm onder de Haagse bevolking. Maar het waren wel voetbalverenigingen van en voor de gegoede burger. De gewone man had door gebrek aan status, geld en tijd niets te zoeken bij deze zogenaamde Herenclubs. Rond 1900 veranderde dat. De arbeidsomstandigheden werden beter, waardoor met name de jeugd uit de lagere klasse meer ruimte kreeg voor leuke vrijetijdsactiviteiten. De jongens kozen al snel voor voetbal, dat toen bij gebrek aan geschikte verenigingen en terreinen voornamelijk op de openbare weg werd beoefend. Straatvoetbal bleef ook generaties daarna populair. Veel lezers (her-)kennen het wel. Lekker op straat met vriendjes voetballen. Geen verlokkingen als televisie, computer of games. Het gebeurde buiten. Een bal en wat jassen als doel en de pret kon beginnen. Ook een blinde muur voldeed. Iedere minuut werd benut. Op vrije dagen maar ook voor en na schooltijd. In de pauze werd het brood snel naar binnen gewerkt omdat de straat lonkte. 

Als het balletje eenmaal rolde, werden de grenzen van het toelaatbare opgerekt. Er werd pas geluisterd als moeder voor de tiende keer uit het raam schreeuwde dat het avondeten op tafel stond. Met regelmaat kwam je te laat thuis of op school omdat je nog een fraaie actie wilde maken. Soms sneuvelde een ruit als een bal loeihard uit de bocht vloog. De ergste straf die je kon krijgen, was thuisblijven waardoor je niet kon voetballen. Schaafwonden, blauwe plekken, vuile kapotte kleding en schoenen waren geen uitzondering. Maar als de bal eenmaal weer rolde dan was alles snel vergeten.

In 1905 werd er veelvuldig gevoetbald op het plein van de Grote of Sint-Jacobskerk. Jongens uit naastgelegen buurten zochten elkaar op voor het spelen van een wedstrijd. De omstandigheden waren niet ideaal. Het plein was bestraat met harde keistenen, die bij valpartijen regelmatig zorgden voor wonden en breuken. De kerk was omringd door huizen en winkels. Bewoners klaagden met regelmaat over de luidruchtigheid. Winkeliers waren bang dat hun etalageruiten vernield zouden worden. De gewaarschuwde agent beëindigde steevast de wedstrijd. De jongens werden weggestuurd. Soms werd onder luid protest de bal ingenomen. 

Op woensdag 1 februari van dat jaar zijn de weersomstandig-heden koud en winderig. Niettemin wordt er volop gevoetbald op het kerkplein. De wedstrijd is zoals altijd vol strijd en passie. Tijdens een onberekenbare actie wordt een van de jongens dwars door een winkelruit geduwd. Het is de zestienjarige Jan Hendrik van Gulik die door het glas flink gewond raakt aan zijn hand. De geschrokken voetballertjes rennen alle kanten op. Tevergeefs achternagezeten door de getroffen winkelier en een gewaarschuwde agent. Op de vlucht realiseren de jongens zich dat ze het voetballen op het kerkplein voortaan wel kunnen vergeten. Er moet gezocht worden naar een andere locatie. Met die wetenschap in gedachte roept de wegrennende en gewonde Jan van Gulik zijn kameraden toe om die avond bij elkaar te komen. Een aantal uur later verzamelen zich een twintig-tal jongens in café het Hof van Berlijn, eigendom van de vader van Jan, aan de Papestraat waar nu muziekcafé de Paap is gevestigd. Boven de zaak, op nummer 32, woont de familie van Gulik. Op die avond, in de woonkamer, wordt geschiedenis geschreven. De bijeengekomen jongens richten een voetbalvereniging op. Met een blik op de toekomst krijgt de club de naam Alles Door Oefening, afgekort A.D.O. De oprichters gaan voortvarend van start. Een aantal regels worden vastgesteld. Naast het uit drie man bestaande bestuur schrijven nog achttien jongens zich in als lid. De contributie is tien cent per week. Als tenue wordt gekozen voor een wit shirt en een rode broek. Den Haag is een voetbalclub rijker.

Sinds de oprichting kent ADO Den Haag door verschillende redenen hoogte- en diepte-punten. Na jarenlang op verschillende (gast-)velden te hebben gespeeld, krijgt de club een eeuw geleden in 1925 een eigen voetbalstadion in het Zuiderpark, waar grote successen behaald zouden worden. Landskampioen in 1942 en 1943. Bekerwinnaar in 1968 en 1975. Kampioen eerste divisie in 1957, 1986 en 2003. In 1971 verandert de naam door de fusie met Holland Sport van ADO naar FC Den Haag. In de jaren zeventig is Den Haag op zijn sterkst. Legendarische spelers als Aad Mansveld, Lex Schoenmaker, Dick Advocaat, Martin Jol, Aad Kila en Ton Thie zorgen ervoor dat iedere club met angst en beven naar het Zuiderpark Stadion komt. Het is in die tijd dat ik voor het eerst de sterren van Den Haag zie schitteren op het veld. 

In de jaren zeventig worden veel vriendjes lid van een voetbalvereniging in de buurt of in mijn geval van een schoolelftal, waar ik als linksback de bal zo ver mogelijk van het doel probeer te houden. Ik heb het geluk dat ik op basisschool Onze Wereld aan de Brandtstraat gymles krijg van Simon van Vliet, die tussen 1969 en 1983 als voorstopper dertien seizoenen bij FC Den Haag voetbalt en mij de tactische en technische beginselen van het verdedigen bijbrengt. In de jaren tachtig krijgt de club te maken met heftige voetbalrellen. Met als dieptepunt de op 1 maart 1987 gespeelde thuiswedstrijd tegen Ajax, die de boeken in gaat als de slag om het Zuiderpark. Samen met een aantal vrienden was ik erbij. Ik vierde mijn twintigste verjaardag, maar werd getrakteerd op een zeer trieste en niet te bevatten zondagmiddag. In 1996 wordt de clubnaam veranderd naar ADO Den Haag. Elf jaar later in 2007 verhuist de club naar de huidige locatie. Voor een groot aantal supporters is dat enorm wennen. Want de liefde voor het Zuiderpark Stadion zit bij velen diep. Gegoten in dierbare herinne-ringen. Met gedachten en gevoelens aan mooie tijden en behaalde successen.