Maria in en uit de sloot

In de kapel van het Geestelijk Centrum aan de Albardastraat stond een Mariabeeld. Het toont een jonge vrouw met het kindje Jezus in haar armen. Het Geestelijk Centrum werd geopend op 10 april 1997 op het terrein van de toenmalige stichting Rosenburg, nu opgegaan in Parnassia Groep. Het bood onderdak aan vijf levensbeschouwelijke stromingen te weten: Hindoeïsme, Jodendom, Christendom, Islam en Humanisme. Patiënten konden hier kennismaken met de diverse stromingen. Er werden gebedsdiensten gehouden, cursussen gegeven en iedereen kon zomaar binnenkomen om te bidden, te mediteren, een gesprek te hebben en een luisterend oor of om zomaar even te zitten bij de stromende bron die in het midden stond. Velen hebben hier baat bij gevonden. Het trok de aandacht, zelfs van de landelijke pers. 

Mariadevotie

Het Mariabeeld had de Geestelijke Verzorging (GV) gekregen van een pastor-in-opleiding die hier stageliep. Het beeld was een van de vele geschenken die de GV ontving bij de opening van het Centrum. Besloten werd een omlijsting met standaard voor het beeld te maken, waar ook op een veilige manier kaarsjes aangestoken konden worden. Daarna kreeg het een mooie plaats in de kapel. Later werd deze plaats ‘het katholieke hoekje’ genoemd. Velen - katholieken en niet-katholieken - hadden behoefte aan een plek om bij Maria te zitten. Al snel brachten mensen bloemen, kwamen kaarsjes aansteken en bleven daar voor gebed en stilte. Patiënten vertelden aan Maria wat hen bezighield en welke vragen en problemen er in hun leven speelden. Soms werd er gehuild. Eens kwam er een jonge vrouw. Vóórdat ze opgenomen zou worden, wilde ze bidden om genezing. Haar vader en moeder vergezelden haar. Maria-devotie valt binnen de katholieke traditie. Het is een gebruik waar ook niet-katholieke mensen steun bij vinden. De meesten gaan getroost weer verder. 

Een bijzondere gebeurtenis

Af en toe vonden er in de kapel bijzondere gebeurtenissen plaats. Graag vertel ik er een uit de tijd dat ik daar pastor/ geestelijk verzorger was. Het is alweer heel wat jaren geleden. Iedere zondagochtend vond er een christelijk oecumenische viering plaats met afwisselend voorgangers van de verschillende christelijke stromingen.

Het is een gewone zondagochtend. De kapel is goed bezet met patiënten van diverse afdelingen. Ook zijn er vrijwilligers die patiënten begeleiden die niet zelfstandig naar de kapel kunnen, bijvoorbeeld omdat ze in een rolstoel zitten. Er wordt voorgelezen, gezongen en gebeden. En dan gebeurt het. Terwijl de dominee preekt, staat een man op. Hij is van protestantse huize en heeft mogelijk af en toe last van psychotische verschijnselen. Het katholieke Mariabeeld kan hij niet verbinden met zijn protestantse achtergrond. Het past gewoon niet in zijn denkkader. Tijdens de preek staat hij op, loopt naar Maria toe en neemt haar op zijn schouders. Hij loopt ermee naar buiten en gooit haar in de sloot aan de overkant van de weg. Consternatie alom! Verschillende kerkgangers lopen achter hem aan. Mensen zijn geschokt. De bewaking wordt erbij gehaald. Die vist Maria op uit de sloot en maakt haar schoon. Met eerbied wordt ze teruggezet. Het blijkt dat Maria alleen een klein schrammetje op haar achterhoofd heeft. Dat is een wonder! Grote blijdschap! Meteen komen er extra kaarsen en bloemen. Dat duurt tot enkele weken na het voorval. Intussen wordt het wonder in geuren en kleuren doorverteld. Enkele personen menen dat Maria nog meer wonderen doet, omdat het plotseling goed gaat met hen… Andere wonderverhalen worden herinnerd en verteld. Er komen meer mensen naar het beeld kijken. 

Verlangen naar wonderen en genezing

Als wij van de GV dat toen anders hadden aangepakt, had er op de locatie Albardastraat een bedevaartsoord kunnen ontstaan met wonderen en veel toeloop. We hadden het kunnen noemen: ‘Maria in en uit de sloot’ of iets dergelijks. Ik denk dat de directie dat niet zo prettig had gevonden. Wat moet een psychiatrische instelling met een plek waar wonderen gebeuren? Of heb ik het verkeerd ingeschat? Wat me wel duidelijk werd, was het mechanisme van het ontstaan van bedevaartsoorden. Zo gaat het dus. Als je het goed organiseert heb je een belangrijke bron van inkomsten en mensen worden er bovendien beter van. Wat wil je nog meer? Maar we deden dat niet. 

Later heb ik een gesprek gehad met de man die Maria in het water gooide. Hij had er spijt van en zei dat hij dat deed in een vlaag van liefde voor het protestantisme. Hij is nu verhuisd naar elders. Tegelijk werd ik weer eens met mijn neus gedrukt op de grote gevoeligheid van onze kerkbezoekers en hun soms pijnlijke verlangens naar een betere situatie. Overal waar iets van mogelijke genezing te vinden is, zal door hen aangegrepen worden. ‘Maria in en uit de sloot’ heeft er het hare toe bijgedragen. 

Het Geestelijk Centrum bestaat niet meer. Het gebouw waarin het was gehuisvest is in 2020 afgebroken. De plek wacht op nieuwbouw. Parnassia Groep heeft beloofd een nieuwe locatie voor de Geestelijk Verzorging te bouwen. Momenteel zijn de levensbeschouwelijke ruimten tijdelijk ondergebracht in diverse andere ruimtes, maar de bron is verdwenen. Het Mariabeeld heeft wel een plekje op de tijdelijke locatie gekregen. Bij haar komen nog steeds patiën-ten. Ze steken kaarsjes aan, bidden of zitten zomaar om tot rust te komen.