City of Roses

Den Haag afficheert zich graag als Stad van Vrede en Recht. In de vijftiger en zestiger jaren stond zij echter bekend als Stad van de Rozen, City of Roses. Overal stonden ’s zomers rozen in bloei met ook nu nog als hoogtepunt het Internationaal Rozenconcours in het Westbroekpark.

Na de Tweede Wereldoorlog stak de gemeente Den Haag veel energie in de wederopbouw van de vernielde wijken maar ook in de uitbreiding van de stad, met name in Zuidwest. De stad had het imago weinig groen op straat te hebben en stelde alles in het werk op bestaande pleinen en in de uitbreidingswijken voor wat kleur te zorgen. Zo verschenen zowel op pleinen in de oude buurten, zoals het Koningsplein en het Jongbloedplein, als in de nieuwe wijken perken met struikrozen. Mooie voorbeelden zijn de Melis Stokelaan met zogenaamd verkeersgroen en De Savornin Lohmanplein, maar ook bij de vijver aan de Groot Hertoginnelaan. De perken werden vrijwel overal beschermd door heuphoge hekjes met gaas en prikkeldraad. De rozen vroegen veel onderhoud: snoeien, bemesten en regelmatig schoffelen, maar ook spuiten tegen luizen. Daar tegenover stond dat in de zomer op windstille dagen een heerlijke zoete geur waarneembaar was. De schoonheid van de bloemen fleurde de straten en pleinen op en de vlinders die ze aantrokken waren een genot om te zien. Helaas werd in de jaren tachtig het onderhoud te duur en verdwenen successievelijk de rozenperken uit het straatbeeld. Daarvoor in de plaats kwamen struiken, al dan niet bloeiende, maar allemaal vandaalbestendig en weinig onderhoud vragend. Ook de hekjes verdwenen, want de struiken konden wel tegen een stootje. Dat de borders nesten voor zwerfvuil werden, leek niemand te deren. De mannen van de plantsoenendienst voelden zich daarentegen vaker vuilnisman dan tuinman. 

Clingendael

Niet alle rozen verdwenen uit de stad. Zij zijn gelukkig nog te zien en te ruiken in de grote parken Clingendael, Zuiderpark en natuurlijk het Westbroekpark. Daar trekken de rosaria nog steeds vele bezoekers en zijn zeker in de zomer het decor voor bruidsreportages en het domein van verliefde paartjes. In deze oases van rust is het dan ook heerlijk toeven. Rozen hebben al duizenden jaren iets mythisch. Niet voor niets werden ze al door de Egyptenaren, de Grieken en Romeinen gekweekt vanwege hun schoonheid. De zoete geur zou een bedwelmende werking hebben, wat de aantrekkingskracht van de verliefde paartjes verklaart. In Nederland werd de roos in de zestiende eeuw geïntroduceerd en waren het vooral edellieden die op hun landgoederen rozentuinen inrichtten. Het rosarium in Park Clingendael is daar nog een mooi voorbeeld van.

Zuiderpark

Het Zuiderpark kent ook een rosarium met een rijke collectie bijzondere rozen. Bij de keuze is speciaal aandacht besteed aan de bloeitijd en de geur. Zo staat de tuin het hele seizoen in bloei en zijn de sterkst geurende bloemen zo geplaatst dat de bezoekers ze ook van dichtbij kunnen ruiken. Interessant is dat de beeldenroute langs het rosarium voert. De combinatie beeld en roos is natuurlijk klassiek, maar naast bekende uitingen blijken ook moderne non-figuratieve beelden hier uitstekend bij te passen. Het combineren van een bezoek aan het rosarium met het volgen van de beeldenroute is dan ook zeer aan te bevelen.

Westbroekpark

De rozentuin van het Westbroekpark is van een andere orde, het is een rosarium op zich. Een grote verscheidenheid van ruim 350 soorten, keurig gerangschikt in evenzovele bedden is een lust voor het oog. Bezoekers kijken hun ogen uit en genieten van de schoonheid. Voor de kenners is het park een paradijs van herkenning en een bron van nieuwe kennis. De soortenrijkdom neemt ieder jaar toe en maakt een concours voor rozenkwekers wereldwijd interessant om aan deel te nemen. Zij tonen daar hun nieuwste creaties en sommigen laten ze dopen door belangrijke personen. Het Internationaal Rozenconcours heeft inmiddels zo’n grote naam opgebouwd dat de Gouden Roos, uitgereikt op de Dag van de Roos, tot een prestigieuze prijs is uitgegroeid. Het Westbroekpark maakt zich deze zomer alweer op voor de 61e editie die plaatsvindt op 1 juli 2023; een evenement dat niet op de kalender mag ontbreken. 

Tot slot

De rozenperken mogen uit het straatbeeld zijn verdwenen, de rozen zelf zijn gelukkig nog op diverse plaatsen te bewonderen, en hoe! Zo blijft Den Haag toch nog een beetje City of Roses.