Bombardement Bezuidenhout, 75 jaar na dato

Vandaag precies 75 jaar geleden werd de wijk Bezuidenhout getroffen door een verwoestend bombardement. In het licht van de bevrijding werd de wijk per vergissing gebombardeerd door de Engelse luchtmacht. De bedoeling was de V2-installaties in het Haagse Bos te treffen, maar in plaats daarvan werd de wijk in het hart geraakt.

Diezelfde dag, 3 maart 1945, vertrokken mijn vader en een zuster van mijn moeder, tante Thea, met een gehuurde bakfiets met daarop vier autobanden als ruilobject vanuit de Perponcherstraat richting Benthuizen. De bakfiets was gehuurd op het bekende adres nabij de Gasfabriek in Den Haag; de banden kwamen van gestalde auto’s in de garage ‘De Beuk’ aan de Beukstraat, waar mijn vader was ingekwartierd vanuit zijn eigen garage ‘Biesheuvels Automobiel Bedrijf’ in het Statenkwartier, het zogenaamde ‘Sperrgebiet’.

Mijn vader had een adres op de kop getikt in Benthuizen om de banden te ruilen voor twee mud aardappelen (1 mud=70kg). Om daar te komen, fietsten ze de hele Laan van Nieuw Oost Einde af. Ter hoogte van het viaduct op de scheidingslijn Den Haag – Voorburg sloegen zij het bombardement van de Engelsen gade. Slechts honderd meter van de plek waar zij zich bevonden, werd de kerktoren aan de Schenkkade getroffen. Ze doken een greppel in en hebben daar gewacht tot het bombardement voorbij was en de eerste vluchtelingen hen passeerden. Een oude vrouw, nog maar schaars gekleed, en een oudere heer namen hen op de bakfiets een heel eind met zich mee richting Benthuizen.

Voor controle door de Centrale Crisis Controledienst hoefden mijn vader en tante op deze tocht niet te vrezen. Normaalgesproken gold er een uitgaansverbod vanaf acht uur ’s avonds tot vier uur ’s ochtends, maar op die dag werd er niet zo nauw gekeken. Ongehinderd kwamen zij ’s avonds thuis, mét de aardappels. Daarna hebben mijn vader en ik de bakfiets nog weggebracht naar de garage in de Beukstraat. Op de terugweg passeerde ons op de Laan van Meerdervoort een grote transportwagen met een V2, die nog diezelfde avond werd afgeschoten vanaf een lanceerinrichting in het Haagse Bos. In mijn herinnering streek ik met mijn hand langs de wagen, maar helemaal zeker weet ik het niet meer.

In het artikel over het Bezui- denhoutbombardement in De Haagse Tijden van 1 oktober 2019 las ik over de omgezaagde bomen in de straat, wat bij mij tevens herinneringen bovenhaalde. In de winter van ’44-‘45 was het een hele klus om aan hout te komen voor verwarming en om te koken. Met een zelfgemaakt karretje trok ik er met bijl en zaag op uit richting Zorgvliet, waar ik hele boomstammen meesleurde. De stammen werden bij de buren beneden de tuin ingetrokken en tot brandhout verwerkt. Zo zijn in die tijd door mijzelf en vele Hagenaars de Scheveningse Bosjes geslecht. Een riskante bezigheid, want als je betrapt werd door de controledienst liep je de kans om voor de Duitsers hout te moeten hakken en pas laat in de avond weer naar huis te mogen. Toen ik eens een zaag verspeelde en deze de volgende dag weer mocht ophalen, wees ik een andere zaag aan die mij méér mogelijkheden bood bij het zagen van boomstammen. Zo had ik dus nog een voordeeltje.

Langzamerhand raakte het bos leeg en gingen we over tot het zogenaamde ‘stompjes‘ hakken. Elke dag ging ik op pad en kwam niet eerder thuis voordat ik een grote, jute zak met hamer, bijl en beitel had vol gesprokkeld. Toen ook de stompjes opraakten, begonnen we met het weghalen van houten blokjes tussen de tramrails op de Laan van Meerdervoort. Zo zijn ook de mooie bomen op het Koningsplein gesneuveld: met een grote groep mannen uit de omgeving gingen we ‘s nachts de bomen te lijf. Een heel karwei, herinner ik mij. Ook moesten we goed oppassen dat we niet werden ontdekt, want er woonden NSB’ers op het plein die ons zeker niet vriendelijk gezind waren. Als ik erop terugkijk, lopen de rillingen nog langs mijn lijf. In ieder geval heb ik dat alles overleefd en nu ik 86 jaar oud ben, nog steeds niet vergeten.