Overwinningsparade van de Canadezen

Op 21 mei 1945 konden de inwoners van Den Haag hun dank betonen aan hun bevrijders tijdens de grote Overwinningsparade van de Canadezen. Tot aan de 21ste was de meimaand van 1945 erg zonnig geweest, maar op deze Tweede Pinksterdag hadden de weergoden andere plannen. De hele dag was er een gestaag neervallende regen en de temperatuur kwam net boven de dertien graden uit. Dat was natuurlijk vervelend voor de vele toeschouwers langs de route, maar de slechte weersomstandigheden verhinderden ook de bijdrage van de Royal Air Force die met 84 formaties zou overvliegen.

Geen koningin, wel de prins

Al vanaf half mei was de Overwinningsparade in de kranten aangekondigd. En bij die aankondigingen stond vermeld dat H.M. Koningin Wilhelmina de parade zou bijwonen. Het zou de eerste keer zijn dat zij weer in haar residentie te zien zou zijn. Echter, Wilhelmina moest haar tijd besteden aan de vorming van een nieuwe regering. Ze had die dag een overleg met afgevaardigden van politieke partijen, waaronder de heer Kolfschoten die later nog burgemeester van Den Haag zou worden. De Koningin vaardigde in haar plaats haar schoonzoon Prins Bernhard af.

De Overwinningsparade

Deze tegenvallers zaten de parade echter niet echt in de weg. Om half twaalf vertrok de stoet vanaf het Valkenbosplein: een grote doedelzakband van blazers en tamboers uit alle Schots-Canadese regimenten. Daarachter volgde een detachement mariniers en matrozen en zeven bataljons waarin officieren en manschappen van alle regimenten van het Eerste Canadese Leger waren ingedeeld. In totaal deden achtduizend Canadezen mee. De parade werd afgesloten door duizend leden van de Binnenlandse Strijdkrachten die voor het eerst voor hun Opperbevelhebber, Prins Bernhard, konden marcheren. Langs de route stonden tanks en pantserwagens opgesteld die ook als tribune dienstdeden.

Savornin Lohmanplein

Op het Savornin Lohmanplein was een platform opgericht vanwaar de hoge militairen de parade afnamen. Het plein had in de oorlog erg geleden, maar was voor de gelegenheid opgesierd met mooie bloemen. Rondom het plein stonden twaalf zware kanonnen van het 56ste Heavy Regiment van de Royal Artillery opgesteld die, nadat de stoet van het Valkenbosplein was vertrokken, 21 saluutschoten afvuurden. Kort daarop kwam Prins Bernhard op het platform samen met Generaal Crerar, commandant van het eerste Canadese Leger. Naast andere hoge officieren waren ook Burgemeester De Monchy en zijn vrouw erbij. In ongeveer twintig minuten trok de parade langs het platform, onder de vrolijke muziek van een grote militaire band. Nadat het hoge gezelschap geluncht had, volgde een parade van de ‘Mass Piped Bands’ op een veld achter het platform.

De auto van Prins Bernhard

Prins Bernhard kwam naar de parade in een heel speciale auto. Hij had als stafwagen namelijk de Mercedes-Benz 770 die met in het kenteken RK1 (van Reichskommissar) de dienstauto was geweest van rijkscommissaris Seyss-Inquart. Deze was in Delden gevonden en geschonken aan Prins Bernard.

Uiteraard wilde ik weten wat er na de oorlog met deze auto is gebeurd en stuitte op internet op deze tekst uit 2014: “De RK1 is twee jaar verstopt in de Koninklijke stallen in Den Haag, mijn oom werkte daar destijds en Wilhelmina hield geregeld inspecties en zag op een dag (in 1947) een auto onder dekzeil en ontstak in woede. De auto moest tot groot ongenoegen van Bernhard vernietigd worden. Mijn vader en mijn oom hebben de onderdelen die er makkelijk afkonden - schijnwerpers, zonneschermen enzovoort - er afgehaald en de auto is met snijbranders in stukken gebrand. Ik was toen zeven jaar en heb in die auto gezeten, hij was gigantisch, de motorkap moest met twee man geopend worden!”

De afsluiting

Om half twee reed de Prins met zijn gezelschap langzaam over de Laan van Meerdervoort in de richting van het centrum. Ondanks de nog steeds neervallende regen, stonden er nog mensen die hem hartelijk toejuichten. Van deze Overwinningsparade zijn ook bewegende beelden te zien op: www.haagsefilmbank.nl/archieven/2090