Duindorp, van vroeger tot nu

Na drie jaar ingewoond te hebben bij mijn schoonouders op de Soestdijksekade (in een vierkamer etagewoning) en twee jaar in een bovenwoning op de Loosduinseweg, kwam ik met mijn gezin - toen met twee kinderen - in 1969 terecht in de Vlielandsestraat. In Duindorp dus. Een mooie straat die door veel Duindorpers niet als authentiek Duindorp werd (en wordt) gezien. 

Duindorp is immers ooit gebouwd als een vissersdorp, met kleine huisjes, want de mannen waren toch de hele week van huis. In die tijd was visvangen op zee nog ‘core business’ en Vlaggetjesdag werd elk jaar gevierd met de terugkeer in de haven, met de echte vangst. Vlaggetjesdag vieren we overigens nog steeds, maar de uitgaande en terugkerende vissersboten zijn er niet meer; de vis komt uit de zee bij Noorwegen. In die tijd bestond de bewonersgroep in de Vlielandsestraat vooral uit reders (Vooys bijvoorbeeld), leraren of onderwijzers en verzekeringsinspecteurs in het bijzonder. Duindorp is in de oorlogsjaren onbewoond geweest; het maakte deel uit van de Atlantikwal en alle bewoners moesten vertrekken. Na de oorlog is Duindorp tijdelijk als interneringsgebied voor ex-NSB’ers gebruikt. In ons huis was dat terug te zien toen ik ging behangen: in een slaapkamertje verschenen na het verwijderen van het oude behang de getekende hakenkruizen.

Overigens was de Vlielandsestraat in 1969-1970 grotendeels voorzien van koophuizen en dat is vandaag de dag nog steeds het geval. Duindorp was in die beginjaren overwegend christelijk, het CDA behaalde er van oudsher de meeste stemmen. Nu domineren partijen als de PVV en de Groep de Mos, mede op basis van onvrede die in Duindorp is ontstaan. Dat de kerkgang in die tijd nog belangrijk was, bleek uit de rijen van wel zes tot negen personen die de rijweg in ‘onze’ straat op zondag volledig in beslag namen op weg naar de Julianakerk. En haalde je het in je hoofd om op zondag voor de deur je auto te wassen, dan kreeg je er verbaal van langs. In de loop der jaren is er veel veranderd. 

Zo ook de woningbouw in Duindorp: de oude behuizing en uit de tijd zijnde vissershuisjes hebben plaats gemaakt voor veel (duurdere) nieuwbouw. Aan de Wieringsestraat verschenen nóg duurdere appartementen met uitzicht op zee. Voor veel jongere Duindorpers is het steeds moeilijker geworden om een woning te vinden in het dorp achter de duinen en zo deel te blijven uitmaken van de typische cultuur van burenhulp en ‘doe maar gewoon’. De onderlinge verbondenheid is groot in Duindorp en er wordt graag vastgehouden aan het vertrouwde. Nieuwe inwoners werden niet altijd even makkelijk geaccepteerd. In de Vlielandsestraat hadden we hier overigens nooit veel last van. Ook was het een komen en gaan van bewoners en lang niet iedereen nam deel aan de Duindorpse cultuur. Veel Duindorpers noemden de Vlielandsestraat spottend ‘de goudkust’. Overigens hield de Duindorpse cultuur ook echt op bij het Verversingskanaal langs de Houtrustweg. Ik weet nog goed dat mijn kinderen op school zaten in de Pluvierstraat en ik deel uitmaakte van de oudercommissie. Die school had een dependance aan de Westduinweg, aan de andere kant van het kanaal dus. Ik stelde eens voor om gezamenlijk te overleggen met de oudercommissie van ‘de andere kant’. 

Het was vloeken in de kerk: dat kon niet, want dat waren totaal andere mensen. Wie veronderstelt dat Duindorp een onderdeel is van de Scheveningse cultuur, denkt dus verkeerd. Deze stelling was enigszins terug te zien in de strijd tussen Duindorp en Scheveningen om het hoogste vuur.

Duindorpers zijn in mijn ogen altijd een beetje opstandig geweest, wellicht ook wantrouwend naar de overheid, naar het gezag. In die vijftig jaar dat ik er woonde was er weleens een relletje of een opstandje, wat steevast breed werd uitgemeten in de lokale of landelijke pers. Er werd dan veelal voorbijgegaan aan de feitelijke oorzaken. Dat wantrouwen begrijp ik overigens wel. Dat er nieuwbouw wordt gerealiseerd is op zich prima - een facelift kan immers geen kwaad - maar helaas is deze voor veel bewoners financieel niet bereikbaar. Natuurlijk zijn er projectontwikkelaars die hun ambitie verder laten reiken dan het gebied rond de havens, waar ook al dure flats en een hotel verrezen zijn. Duindorp ligt achter de duinen en wat zou er mooier zijn dan een dorp realiseren met mooie appartementen ‘achter de duinen’, op loopafstand van het zogenoemde stille strand. Ik woon er inmiddels niet meer, maar hoop wel dat dat strand echt stil blijft. Laat Duindorpers zich maar blijven verzetten tegen de ambities van de ontwikkelaars.