Spijbelen in het donker

In de roemruchte jaren zestig van de vorige eeuw wordt er op middelbare scholen veel gespijbeld. Als het mooi weer is, ziet men elkaar op het strand, maar bij minder of slecht weer zijn er drie populaire ‘spijbel bioscopen’ in Den Haag. Het kan zomaar zijn dat je op een van de genoemde locaties je broer of zus tegen het lijf loopt, van wie je toch zeker weet dat je hem of haar in de ochtend met schoolspullen in het pukkeltje naar school hebt zien gaan. Een pukkeltje is een militair tasje dat in die jaren onder scholieren heel populair is. Het is verkrijgbaar in militaire dumpzaken, waar je ook de groene parka kan scoren. Ondergetekende heeft hem nog in zijn bezit!

De Cineac (Cinemá d’Actualité) is gevestigd aan het Buitenhof 20. In 1903 is het Jugendstil gebouw van architect Johannes Mutters Jr. een dependance van hotel De Twee Steden. Op vrijdag 27 september 1935 wordt de journaal bioscoop geopend, met 548 zitplaatsen. Tegen betaling van zeventig cent kun je daar vanaf 9.00 uur ‘s ochtends tot middernacht bivakkeren. Als je jonger dan veertien jaar bent, kost het maar vijftig cent. In het donker kun je hier uitslapen, vrijen of gewoon niets doen; het is een doorlopende voorstelling van vijftig minuten met het Polygoon overzicht van ‘Neerlands’ en wereldnieuws, films/tekenfilms, staatsbezoeken, koninklijk nieuws en documentaires. De enige storing wordt veroorzaakt bij het doorgeven van de rammelende collectebus voor het BIO vakantieoord, waar je een paar cent in moet doen. Het BIO vakantieoord zijn vakantieparken die zijn aangepast aan gehandicapte kinderen. Tijdens de Republiek wordt het gebouw gebruikt als logement voor de steden Enkhuizen en Alkmaar (De Twee Steden). Ook heeft chocoladefabriek Caillou in het gebouw gezeten. In 1995 krijgt de bioscoop de naam Cineac Tuschinski en in 2000 Pathé Buitenhof, zoals we het nog steeds kennen.   

Dan is er nog bioscoop Rex, gevestigd aan de Lange Poten 41 en een goede tweede in de rangorde van spijbel bioscopen. Het behoort in eerste instantie tot het Cineac concern en van 1919-1934 heet het Centraal (Bioscoop Theater). In 1934 wordt de bios verbouwd en van 1936-1937 krijgt het de naam Savoy en Cineac Lange Poten. Vanaf 9 juli 1937 heet het Rex. Er draaien dezelfde soort programma’s als in Cineac. Om 9.30 uur open de deuren en elke twee uur wordt het programma herhaald. De bioscoop heeft vier portiers in dienst, die gekleed gaan in prachtige uniformen en erop toezien dat de bezoeker maar één programma in de zaal blijft zitten. Ze knijpen echter niet één maar twee oogjes dicht en een hele ochtend of middag doorbrengen in bios Rex is geen uitzondering. Het gebouw wordt op 18 maart 1950 gesloten vanwege een verbouwing. Op 24 maart 1950 openen de deuren weer met 503 stoelen. Vanaf nu wordt het een zogeheten première theater. Na weer een verbouwing komt het in 1960 terug met 577 stoelen. Een regelmatig terugkerende filmheld in Rex is de onoverwinnelijke knokker Eddy Constantine als Lemmy Caution. In 1966 wordt de tranentrekkende film En Eeuwig Zingen De Bossen dertien weken lang geprolongeerd. Verliefde stelletjes die nergens anders terecht kunnen kopen een kaartje voor de ‘Engelenbak’, het hoogste balkon in de stijl oplopende bioscoop. Als de ouvreuses weg zijn, begint daar het bal. Vanaf de jaren zeventig draaien er hoofdzakelijk B-film en slaat ook hier de verloedering toe. In 1973 vinden er al twee kleine brandjes plaats, maar in 1977 wordt het pand door een grote brand totaal verwoest. Momenteel is in het pand de oer-Haagse boekhandel Paagman gevestigd.

Ten slotte de derde populaire spijbel bioscoop: Apollo in de Spuistraat 19A-21. Hier draaien altijd speelfilms. De populariteit van de bios is vooral te danken aan het feit dat er in de hal een cabine voor pasfoto’s staat. Door net te doen of je voor het fotohokje komt, kun je met een oud kaartje gratis binnenkomen. Ook via de achterkant was het mogelijk om na enige klimpartijen ongezien binnen te komen. Het gebouw, in Neorenaissance stijl van architect Lodewijk Simons, wordt in 1907 als een van de eerste bioscopen in Nederland geopend als Cinématograph. In 1909 krijgt het de naam Apollo, met 800 zitplaatsen. In 1985 wordt de bioscoop gesloten. Het is een voormalig winkelpand uit circa 1890. In 1974 wordt de bioscoop gesplitst in Apollo en in de voormalige boven foyer komt theater Apollo II. Na de sluiting zit er lange tijd een vestiging in van boekhandel de Slegte. Op dit moment is hier de winkel van de 1000 en 1 artikelen So Low gevestigd. Het pand (met voorgevel) is een gemeentelijk monument.